ანალიტიკა
30.08.17 20:25
465 ქართულ ეკლესიასთან დაკავშირებით მღვდლის სამოსში გამოწყობილი სომეხი ნაციონალისტების (სომხური და სომხურ-კათოლიკური ეკლესიების მსახურთა) მიერ გამოთქმული ყოვლად უსაფუძვლო პრეტენზიების ფონზე ქართული საზოგადოება, როგორც იქნა დაფიქრდა იმაზე, თუ როგორ ხორციელდებოდა სომხური ექსპანსია საქართველოს მიწაზე. გამოირკვა ფრიად საინტერესო ფაქტები. თურმე, სამცხე-ჯავაახეთის რეგიონის ქალაქ ახალქალაქის შიგ გულში ძეგლი დაუდგიათ იმ ადამიანისათვის, რომლის წყალობითაც ძირძველ ქართულ მიწაზე განხორციელდა ეთნიკური სომხების მასობრივი ჩამოსახლება, ამასთან ადგილობრივი ქართული მოსახლეობის განდევნისა და ქართული სიწმინდეების მითვისების ხარჯზე.
საუბარია სომეხი არქიეპისკოპოსზე, კარაპეტ ბაგრატუნზე, რომელიც გახლავთ თურქული ერზრუმიდან საქართველოს სამცხე-ჯავახეთის რეგიონში 1829-30 წწ. სომეხთა მასობრივი ჩამოსახლების ინიციატორი. სწორედ მისი წყალობით ჩაიგდეს ხელში და მიითვისეს სომხებმა უძველესი ქართული ეკლესია-მონასტრები, ასევე ჯავახეთიდან გამოაძევეს ადგილობრივი ძირძველი ქართველი მუსულმანი მოსახლეობა.
არქიეპისკოპოსი კარაპეტ ბაგრატუნი, რომელიც თავდაპირველად ოსმალეთის იმპერიას ემსახურებოდა, საკუთარ ქვეყანას უღალატა და ათასობით სომეხს უბიძგა ღალატისა და დანაშაულის ჩადენისაკენ. რუსეთ-თურქეთის ომის დროს 1828-1829 წწ. მან საიდუმლო კავშირები დაამყარა რუსული ჯარის მეთაურთან, გენერალ-ფელდმარშალთან ი.ფ. პასკევიჩთან, ხელი შეუწყო არზრუმში რუსების შესვლას, ხოლო 1829 წლის 27 ივნისს სურბ ნშანის მთაზე ჯვრით ხელში აკურთხა მათი შესვლა არზრუმში. სწორედ კარაპეტ ბაგრატუნი ამხედრებდა თავის სომხურ მრევლს მშვიდობიანი თურქული მოსახლეობის წინააღმდეგ, თვლიდა რა, რომ რუსებმა სამუდამოდ დაიპყრეს არზრუმი და მისი შემოგარენი.
თუმცა კარაპეტ ბაგრატუნი მწარედ მოტყუვდა. რუსეთისა და ოსმალეთის იმპერიებმა ომი შეწყვიტეს და 1829 წლის 2 სექტემბერს ხელი მოაწერეს ადრიანოპოლილისის ზავის ხელშეკრულებას, რომლის თანახმად ომის დროს დაკავებული თურქეთის ტერიტორიები (ყარსი, არდაღანი, ბაიაზეთი, არზრუმი და სხვა) ისევ მას დაუბრუნდა.
თუმცა არზრუმის რუსეთის მიერ ოკუპირების პერიოდში რუსულ ხიშტებს ამოფარებულმა სომეხმა ბანდიტებმა, მოასწრეს უამრავი დანაშაულის ჩადენა მშვიდობიანი თურქული მოსახლეობის წინააღმდეგ. შედეგად, სომეხ მოღალატეებს, მკვლელებსა და მძარცველებს თურქეთის ხელისუფლების მხრიდან სრულიად სამართლიანი სასჯელი ელოდა.
დაიწყო სომეხი მოღალატეებისა და დამნაშავეების რუსეთის სამფლობელოში გადასვლა. არზრუმელი და ყარსელი სომხების დასასახლებლად, კარაპეტ ბაგრატუნის უშუალო აქტიურობით, გენერალმა პასკევიჩმა აირჩია ძირძველი ქართული სამცხე-ჯავახეთის მიწები, სადაც იმ დროისათვის მოსახლეობის სრულ უმრავლესობას მუსულმანი ქართველები და თურქები წარმოადგენდნენ.
ამასთან, ბაგრატუნმა დაიჟინა ქართელი მუსულმანების იმ მიწებიდან გასახლება, უპირველეს ყოვლისა კი ჯავახეთიდან, რომელიც ასე ძალიან მოეწონა კარაპეტ ბაგრატუნს (ამ ადგილების კლიმატი მას ძალიან აგონებდა არზრუმის კლიმატს), სადაც მასობრივად ჩაასახლეს სომხები, რომელიც მან ჩამოიყვანა.
1829-1830 წწ. არქიეპისკოპოსი კარაპეტის მოწოდებითა და წინამძღოლობით ახალციხეში, ახალქალაქში, წალკაში, ლორი-პამბაკსა და შურაღელში, ანუ საქართველოს და აზერბაიჯანის ტერიტორიებზე, ჩასახლდა 50000 არზრუმელი სომეხი (7298 ოჯახი). ამასთან ყველაზე მეტი ჩამოსახლებული სწორედ ჯავახეთზე მოდის, საიდანაც განიდევნა ძირძველი ქართული მუსულმანური მოსახლეობა.
იგივე კარაპეტ ბაგრატუნის ძალისხმევით გასომხდა ქართული ეკლესიები და აგებულიქნა 60-მდე სომხური ეკლესია (ხშირ შემთხვევაში, მათ ასაგებად ირღვეოდა ქართული ეკლესია-მონასტრები, მაგალითად, ყუმურდო).
თუ როგორ განვითარდა ლორი-პამბაკესა და შურაღელის ძირძველი აზერბაიჯანელების ბედი შემდგომში, ეს ყველამ კარგად იცის. ყარაბაღის კონფლიქტის დაწყებიდან იმ მიწებზე, რომელიც დღესდღეობით სასომხეთის რესპუბლიკის შემადგენლობაში შედის, არც ერთი აზერბაიჯანელი არ ცხოვრობს. თუმცა, შეგახსენებთ, რომ კავკასიაში რუსეთის იმპერიის შემოსვლამდე ლორი-პამბაკესა და შურაღელში სომხების ხსენებაც არ იყო, ხოლო მოსახლეობის სრულ უმრავლესობას აზერბაიჯანელები წარმოადგენდნენ.
ყველაზე საშინელი ისაა, რომ ამგვარი სვე-ბედი ელის ქართულ მოსახლეობას სამცხე-ჯავახეთსა და ქვემო ქართლის წალკის რაიონში იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს ხელისუფლება წერტილს არ დაუსვამს სომხურ სეპარატიზმს ამ რეგიონებში.
თავისი არსით, კარაპეტ ბაგრატუნის ძეგლი წარმოადგენს იმ ადამიანის ძეგლს, რომლის „წყალობითაც“ ქართველმა და აზერბაიჯანელმა ხალხმა კატასტროფა განიცადა. ამ არქიეპისკოპოსის გამო ათობით ძირძველი ქართული ეკლესია სომხურად გადაკეთდა.
კარაპეტ ბაგრატუნის გამო სრულიად იქნა გასახლებული და ფაქტობრივად გაქრა ქართველების ისეთი ეთნოჯგუფი, როგორიცაა ჯავახები, რომლებიც 1829 წ. მუსულმანები იყვნენ და სომეხი არქიეპისკოპოსისა და მისი მიმდევარი სომხების „წყალობით“ განიდევნენ და გადასახლდნენ თურქეთში. დღესდღეობით კარაპეტ ბაგრატუნი გახლავთ სამცხე-ჯავახეთის არმენიზაციის სიმბოლო სომეხი სეპარატისტებისათვის.
გადმოცემის თანახმად, როდესაც კარაპეტ ბაგრატუნმა პირველი სომეხი კოლონისტები ჩამოიყვანა ახალქალაქში, მან კვერთხი დაჰკრა ამ ქართულ მიწას და წარმოსთქვა: «ჩემო შვილნო, სომხური მიწებიდან კვლავ სომხურ მიწაზე მოვედით» და მართლაც ყველაფერი გააკეთა საიმისოდ, რომ ეს მიწები თითქმის მონოეთნიკურ სომხურ მიწებად ქცეულიყო.
სწორედ კარაპეტ ბაგრატუნის წყალობით განიდევნა ძირძველი ქართული მუსულმანური მოსახლეობა ჯავახეთიდან, სწორედ მან მისცა დასაბამი სომხურ «მითოლოგიას «ძირძველი სომხური ჯავახკის» შესახებ, სწორედ კარაპეტ ბაგრატუნმა ჩაიგდო სამცხე-ჯავახეთის უძველესი ქართული ეკლესიები ხელში და ბარბაროსულად გადააკეთა ისინი სომხურ სამლოცველოებად.
ეხლა კი ამ ქართველთმოძულისა და ქართველთა მდევნელის ძეგლი წამოჭიმულია ძირძველ ქართულ მიწაზე და ადგილობრივი სომეხი მოსახლეობისთვის სეპარატიზმის შთაგონების წყაროს წარმოადგენს. ამავე დროს, სომეხი ნაციონალისტები შეგნებულად ავრცელებენ სამცხე-ჯავახეთის სომხურ მოსახლეობას შორის ანტიისტორიულ სიცრუეს იმის შესახებ, რომ ეს მიწები «ძირძველი სომხური ჯავახკია».
ქართველმა პატრიოტებმა ახალქალაქის ადგილობრივ ხელისუფლებას უნდა მოსთხოვონ კარაპეტ ბაგრატუნის ძეგლის სასწრაფოდ აღება, რომელიც იმთავითვე ქართველების მტერი და მოძულე იყო. არსებობენ სხვა, უფრო ღირსეული მოღვაწეები, რომელთა ძეგლის ადგილი ნამდვილად არის ქართულ მიწაზე.
http://kavkazplus.com/news.php?id=10852
წაკითხულია : 460
დატოვეთ კომენტარები
ახალი ამბები
-
18:0017.04.24
-
ირაკლი კობახიძე - კანონი არის ევროპული, რადგან ეფუძნება ერთ-ერთ უმთავრეს ევროპულ ღირებულებას
17:3117.04.24
-
ნათია თურნავა საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მმართველი დირექტორის მოადგილეს, ბო ლის შეხვდა
16:4617.04.24
-
16:0017.04.24
-
გრიგოლ ვაშაძე პარლამენტს ტოვებს
15:2917.04.24
-
მამუკა მდინარაძე - ევროპა არის გამჭვირვალობა, დემოკრატია და განვითარება
14:5117.04.24
-
კახა კალაძე - ყველაფერი გაკეთდება, რათა ქვეყანაში შენარჩუნებული იყოს სიმშვიდე
14:0017.04.24
-
40 ერთეული 18-მეტრიანი ავტობუსის შესყიდვის ტენდერი დასრულებულია
13:1517.04.24
-
12:4117.04.24
-
12:4117.04.24
-
11:4917.04.24
-
10:4217.04.24
-
რუსეთი ირანს რაშტ-ასტარას რკინიგზის საკითხთან დაკავშირებით აჩქარებს
23:4316.04.24
-
18:0016.04.24
-
17:2516.04.24
-
შალვა პაპუაშვილი თურქეთის რესპუბლიკის დელეგაციას შეხვდა
17:0016.04.24
-
16:2516.04.24
-
გიორგი ბოტკოველი - რუსული კანონი ხელს უშლის ბევრი აქტიური პროგრამის საქმიანობას
15:5016.04.24
-
მიხეილ სააკაშვილი - ივანიშვილმა ომი გამოუცხადა ქართველ ხალხს
15:1516.04.24
-
14:5016.04.24
-
14:1016.04.24
-
13:4016.04.24
-
12:5516.04.24
-
12:1416.04.24
-
11:4516.04.24
-
მშვიდობის ინდექსით საქართველო 50 საუკეთესო ქვეყანას შორის მოხვდა და მაღალი დონის სტატუსი დაიმკვიდრა
11:2016.04.24
-
11:0016.04.24
-
10:3916.04.24
-
10:0016.04.24
-
ლოზუნგით - „არა რუსულ კანონს" აქცია ოზურგეთშიც გაიმართა
18:0015.04.24
-
ირაკლი ღარიბაშვილი ჩინეთის დელეგაციას შეხვდა
17:3215.04.24
-
16:5715.04.24
-
16:2415.04.24
-
16:0015.04.24
-
15:1815.04.24
-
ალეკო ელისაშვილი - გაილახა მდინარაძე ხოშიანად, მოხვდა რუსულ „სიფათში“
14:5615.04.24