ანალიტიკა

სომხური წარწერები და სომხური პრეტენზიები დავით გარეჯზე
29.05.19 19:45

სრულიად საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქმა ილია მეორემ თავის განცხადებაში სამართლიანად და ხაზგასმით აღნიშნა, რომ „აზერბაიჯანსა და საქართველოს შორის სერიოზული პრობლემების გაჩენა სურს სხვა ძალას“. რა ძალაა ეს - შეიძლება ადვილად მიხვედრა სომხური მედიის „ენთუზიაზმით“ აღსავსე პუბლიკაციებით.

სომეხი ნაციონალისტების "სიხარულის" გაგება არ არის რთული - მათ მართლაც სურთ, რომ საქართველომ და აზერბაიჯანმა, რომლებიც მათ ასე ძალიან სძულთ, ერთმანეთთან იჩხუბონ.

მაგალითად, აშკარად პროვოკაციული მასალა "დავით-გარეჯია საქართველო: აზერბაიჯანის საზღვართან მონასტრის სკანდალი ჩაღდება".

(https://ru.armeniasputnik.am/world/20190528/18843591/David-Garedzhi--eto-Gruziya-skandal-iz-za-monastyrya-na-granitse-s-Azazaydzhanom-razgoraetsya.html).

უფრო სწორად სკანდალი, რომ „გაჩაღდეს“ ძალიან სურთ „სომეხ ძმებს“, რომელთაც, შეგახსენებთ, რომ გამოუვიდათ არამხოლოდ საქართველოსა და რუსეთის წაჩხუბება, არამედ რუსეთის არმიის ხელებით საქართველოს ერთ-ერთი საუკეთესო ნაწილის - აფხაზეთის მიტაცება. თავიანთი „ძმობა და მეგობრობა“ ქართველებთან და საქართველოსთან მიმართებაში კარგად წარმოაჩინეს ბაგრამიანის სახელობის ბატალიონის სომეხმა ბოევიკებმა.

იმ აფხაზეთში, სადაც ახლა უმრავლესობას შეადგენენ, აკონტროლებენ ოკუპირებული ტერიტორიის მთელ ეკონომიკას და მათ მიერ დახოცილთა ქართველების სახლებში სახლობენ და რაც მთავარია - არ უშვებენ არა მხოლოდ ქართველ ლტოლვილებს, არამედ ქართველ მღვდლებს ქართულ ეკლესიებთან და მონასტრებთან.

სომხები ქართველ მღვდლებს არ უშვებენ სომხეთის რესპუბლიკის ტერიტორიაზე მდებარე ქართულ მონასტრებში, რომლებიც „სომხურად“ აქვთ გამოცხადებული. ასევე ხუჯაბის მონასტერში, რომელიც უკანონოდაა მიტაცებული „საზღვრების გადაწევის“ გზით.

„აქ არის წარწერები სომხურ ენაზეც“ - თავიდანვე გვამცნობს სპუტნიკ-არმენია დავით გარეჯის შესახებ. თუ გავითვალისწინებთ, რომ სომხურმა ძალაუფლებამ მიითვისა და გამოაცხადა ყველა ქართული ეკლესია სომხეთის ტერიტორიაზე „სომხურად“, სადაც არ არის არც ერთი წარწერა სომხურ ენაზე - ნათელი ხდება, რომ სომეხი ნაციონალისტები თვლიან დავით გარეჯს „საკუთრად“.

ისინი ამას ხაზს უსვამენ შემდეგი სიტყვებით სტატიაში, რომ „აზერბაიჯანში კავკასიის ალბანეთის ძეგლებად უწოდებენ სომხურ ეკლესიებსაც“.

შეგახსენებთ, რომ კავკასიის ალბანეთის უკლებლივ ყველა ქრისტიანულ მემკვიდრეობას სომეხი ფალსიფიკატორები „სომხურად“ აცხადებენ, ხოლო კავკასიის ალბანეთს ასევე თვლიან „სომხურ სახელმწიფოდ“.

ანუ სომეხ ნაციონალისტებს არანაირი ეჭვი არ აქვთ, რომ დავით გარეჯი „სომხური მონასტერია“. მაგრამ ისინი ცდილობენ ხელოვნურად ჩანერგონ მტრობა საქართველოსა და აზერბაიჯანს შორის და საკუთარ პრეტენზიებს დავით გარეჯზე აცხადებენ „მორიდებულად“. თუმცა ეს პრეტენზიებიც კი ჩანდა შეუიარეღებელი თვალით. გასაკუთრებით მუდმივად გამეორებული თეზისები „სომხურ წარწერასთან“ დაკავშირებით დავით გარეჯში.

სომეხი ფალსიფიკატორები დავით გარეჯში არსებულ ქართულ წარწერებს თვლიან „სომხურად“, უფრო სწორად „სომეხი-ჰალკედონების მიერ გაკეთებულად“. მაგალითად, „მონასტრის წარწერების“ მონაკვეთი აღებულია რუსულენოვანი ვიკიპედიიდან:

„გამოთვლების მიხედვით, დავით გარეჯის მონასტრებში დიდი რაოენობითა შემდეგი წარწერები: ქართული, 20-მდე სომხური, 8 ბერძნული და 21 აღმოსავლური (არაბული დამწერლობით), ასევე უნიკალური ტეტრალინგუა, ანუ ოთხენოვანი წარწერა - ქართულად, სომხურად, ბერძნულად და არაბულად. საჭიროა ყურადღება მიექცეს დავით გარეჯის მეშვიდე ეკლესიას ბერების, რომლებიც თარიღდება IX—X საუკუნეებით, სადაც ნახატებს თან ერთვის წარწერები სომხურად, ბერძნულად და ქართულად. სომეხთა ყოფნას მონატერში ხსნიან არატრადიციული მოტივებით იკონოგრაფიისა „ჯვარცმა“, რომელიც დიდი ალბათობით გამოწვეულ იყო სომეხ-ჰალკედონთა წარმომადგენლების პოლემიკით ტრადიციული სომხური სამოციქულო ეკლესიის წარმომადგენლებთან“.

აქედან გამომდინარე, აღმოჩნდა, რომ დავით გარეჯში ქართულ წარწერებს წერდნენ „სომეხი ჰალკედონები“ და არავინ სხვა! დებატები და კამათი კი სხვა სომხებთან ჰქონდათ. ქართველები, გამოდის, იქ ახლოსაც კი არ იყვნენ!

შეგახსენებთ, რომ სომეხმა ნაციონალისტებმა საქართველოს ტერიტორიაზე არსებულ 465 ქართულ ეკლესიაზე ოფიციალური მოთხოვნები წარმოადგინეს. უმრავლესობაში სომხური არაფერია, მათ შორის წარწერებიც. მაგალითად, სამცხე-ჯავახეთში კუმურდოს ტაძარში ერთი სომხური წარწერა არ არის. მიუხედავად ამისა, 2017 წლის სექტემბერში სომეხმა პროვოკატორებმა სცადეს დაიპყროთ ის და ქართულ პოლიციას ქვები დაუშინეს!

დავით გარეჯი მდებარეობს აზერბაიჯანის საზღვართან და იქ ჯერ სომეხი ნაციონალისტები ვერ აღწევენ. მაგრამ კონფლიქტის პროვოცირებას ახდენენ „თავიანთ სასარგებლოდ“. ნათელია, რომ პრეტენზია აქვთ ამ მიწაზეც და იქ მდებარე წმინდა ადგილებზეც (ამის შესახებ „KavkazPlus“ უკვე წერდა http://kavkazplus.com/news.php?id=23981#.XO4KClIzbIU )
თუ დავით გარეჯის მონასტერი სომხეთთან ახლოს იქნებოდა, ან „სომხური ხელმისაწვდომობის არეალში“ - მას იგივე ბედი ექნებოდა, როგორც ხუჯაბის მონასტერს, ან უარესი, როგორც ქართული მონასტრების ბედს აფხაზეთში, სადაც „სომეხი ქრისტიანი ძმებისა“ და სეპარატისტების მიერ მოკლულნი და გაძევებულნი იყვნენ ყველა ქართველი მღვდლები და მონაზვნები.



KavkazPlus

წაკითხულია : 874