ანალიტიკა

"განაცხადი ფალსიფიკაციებზე" და "სომხური წარწერების" გამოჩენის საფრთხე იქ, სადაც იყო ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის გავლენა ინგუშეთში, ჩეჩნეთსა და დაღესტანში

21.06.19 15:10


ცოტა ხნის წინ რუსულმა რესურსმა "რამბლერმა" გამოაქვეყნა მასალა "" ქრისტიანი ვაინახები": როცა ინგუშები და ჩეჩნები მართლმადიდებლები იყვნენ". (https://weekend.rambler.ru/read/42304379/?utm_content=rweekend&utm_medium=read_more&utm_source=copylink ).

ჩეჩნეთისა და ინგუშეთის მიმართ
რესპუბლიკებში არსებული ბოლო მოვლენების გამო დიდი ინტერესია.

ასევე ცნობილია, რომ ჩეჩნებმა, ინგუშებმა და დაღესტნელებმა დაიწყეს სერიოზულად დაინტერესება თავიანთი ხალხების ქრისტიანული წარსულით, მითუმეტეს, რომ ჩრდილოეთ კავკასიის ტერიტორიაზე მდებარეობს მრავალრიცხოვანი ქრისტიანული ძეგლები ქართული კულტურის წარმოშობისა. ასევე, ცნობილია, რომ სამხრეთი დაღესტანი შედიოდა ძველი ქრისტიანული სახელმწიფოს შემადგენლობაში - კავკასიის ალბანეთის.

ის, თუ როგორ არის წარმოდგენილი კავკასიაში ქრისტიანული მემკვიდრეობის ისტორია ზემოთხსენებულ მასალაში არ შეიძლება, რომ არ გვაღელვებდეს.

კერძოდ, სტატიაში მოყვანილია ყველა ისტორიკოსების მიერ დიდი ხნის წინ უარყოფილი თეზისი, ვითომ, კავკასიის ალბანეთის მომნათლელზე სომხეთის მომნათლელზე გრიგორი განმანათლებელზე. "ტრადიციულად, კავკასიის ალბანეთის მომნათლელად ითვლება სომეხთა პირველი კათალიკოსი სწორ მოციქული გრიგორი განმანათლებელი".

ვისი "ტრადიციის" მიხედვით? თუ სომხურით - მაშინ ყველაფერი ნათელია.

თუ სომეხ ფალსიფიკატორებს მოვუსმენთ, მაშინ სომხებმა "დააფუძნეს" კიევიც, მოსკოვიც, მათ "მონათლეს რუსი" და განახორციელეს ყველა სხვა "დიდი საქმეები".

კიდევ ერთი ცრუ ფსევდო ისტორიული თეზისია მოყვანილი იმასთან მიმართებაში, რომ ვითომ "ალბანური ეკლესია იყო სომხური ეკლესიის შვილობილი, მაგრამ მალევე გახდა ავტოკეფალური".

სინამდვილეში კი ალბანური ეკლესია არასოდეს იყო "შვილობილი" სომხურთან მიმართებაში და მხოლოდ სომეხი ეკლესიის მსახურების ინტრიგების შემდეგ გააუქმეს და მიუერთეს ეჩმიაძინს რუსეთის იმპერიის წლებში.

იმის შესახებ, თუ როგორ იყო მთლიანად ფალსიფიცირებული ალბანური ეკლესიის ისტორია ინფორმაცია მოცემულია სულ ცოტა ხნის წინ გამოცემულ წიგნში "იოსებ ორბელის წიგნის გაუჩინარების მიზეზების შესახებ", რომლის ავტორია ხელმძღვანელი უცხოური მედიის სექტორისა და პრეზიდენტის აპარატის არასამთავრობო ორგანიზაციების ფუად ახუნდოვი.

იოსებ ორბელის მოცემული წიგნი, რომელიც სომხურ ისტორიულ ფალსიფიკაციებს ამჟღავნებს, ითვლებოდა დაკარგულად, მაგრამ, ერთი ეგზემპლარის მოძებნა მოხერხდა სანქტ - პეტერბურგის არქივებში 2011 წელს. ფუად ახუნდოვი აღნიშნავს, რომ ი. ორბელის წიგნის წყალობით შესაძლებელია დადასტურებით დავამტკიცოთ, რომ ალბანური ძეგლები, განსაკუთრებით მთიანი ყარაბაღის ტერიტორიაზე მოხდა მათი განადგურება და მიზანმიმართული არმენიზაცია.

სომხეთის მიერ ოკუპირებული აზერბაიჯანის რესპუბლიკის კელბაჯარის რაიონში მდებარე განძასარის სამონასტრო კომპლექსის წარწერები, ყველაზე სერიოზული გაყალბებისა და განადგურების ქვეშ მოექცა. მრავალი საუკუნის ეს სამონასტრო კომპლექსი იყო ალბანეთის სამოციქულო ეკლესიის პატრიარქის რეზიდენცია. XIX ს-ის დასაწყისში, ალბანეთის ავტოკეფალურ ეკლესიის გაუქმების შემდეგ, ყველა ქონება, ტაძრები, წიგნები, არქივები და კრებები გადაეცა ეჩმიაძინს ან დაანგრიეს.

ქართველმა არმენოლოგმა, აკადემიკოსმა ზაზა ალექსიძემ შეასრულა ზუსტი თარგმანი წმ. იოანე ნათლისმცემლის ტაძრის მთავარი წარწერა განძასრში, რომელიც გაკეთებული იყო ალბანეთის მმართველის ჰასან ჯალალ დავლის ბრძანებით 1240 წელს. ამის წყალობით შესაძლებელი გახდა დადგენა იმისა, რომ ალბანელ კათალიკოსებს ქრისტიანულ სამყაროში ჰქონდათ უმაღლესი საპატრიარქო წოდება. წარწერაში ნათლად არის თარგმნილი ალბანელი სასულიერო ლიდერის ტიტული:
hayrapetuthetnnersisialuanitskatolikosi (ნერსესის პატრიარქიზმის დროს, ალბანელთა კათალიკოსის).

ამასთანავე სომეხი ფალსიფიკატორები განზრახ არსად არ აღნიშნავენ ალბანელი კათალიკოსის პატრიარქის წოდებას - მაშინ გამოდიოდა, რომ ალბანური ეკლესია ვერ იქნებოდა „შვილობილი“ ან „ქვეშევრდომი“ სომხურ ეკლესიასთან მიმართებაში იმიტომ, რომ მის წარმომადგენელს ყველაზე მაღალი ტიტული ჰქონდა. ასევე პატრიარქის წოდება მიუთითებდა იმაზე, რომ ალბანეთის სამოციქულო ეკლესია დამოუკიდებელია და ხელდასხმულია იესო ქრისტეს მოსწავლეების მხრიდან, ანუ არის ავტოკეფალური.

სტატიაში „ვაინახი ქრისტიანები: როცა ინგუშები და ჩეჩნები იყვნენ მართლმადიდებლები“ რა თქმა უნდა ვერ აუვლიდნენ გვერდს საქართველოს დიდ გავლენას ქრისტიანობის გავრცელებას ჩრდილოეთ კავკასიაში. განსაკუთრებით საქართველოს სამეფოს აყვავების პერიოდში.

"საქართველო მუდმივად აძლიერებს თავის პოზიციას ჩრდილოეთ კავკასიაში. თამარ მეფე (1166-1213) აძლიერებს ეკლესიის პოზიციას.

1318 წელს საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქმა ეფიმინ III-მ ტაძრები დაათვალიერა ვაინახებისა და ავარების მიწებზე - ეს იყო პირველი ცნობილი მგზავრობა ქართველი პირველი იერარქის ჩეჩნეთში, ინგუშეთში და მთიან დაღესტანში. იმ დროისთვის ამ ქვეყნების მოსახლეობა ფორმალურად მართლმადიდებელი იყო, მიუხედავად იმისა, რომ მათ შეინარჩუნეს კერპთაყვანისმცემლობა, რომელსაც სამღვდელოები ცდილობდნენ გაექარწყლად...

ქრიტიანობის მზის ჩასვლა დაკავშირებულია ოქროს ურდოს მიერ ისლამის მიღებით, შუა აზიელი დამპყრობლის თიმურის ლაშქრობებით და იმიერკავკასიაში ოსმალეთის იმპერიის ხელისუფლების გავრცელებით.

ვაინახების უმრავლესობა კერპთაყვანისმცემლობას უბრუნდება. XVII საუკუნე ხასიათდება ქრისტიანობის ნაწილობრივი აღორძინებით რეგიონში მოკლევადიანი გაძლიერებით საქართველოში. მაგრამ ვაინახებში უფრო ძლიერ პოზიციებს იკავებს ისლამი.

მიუხედავად ამისა, ქრისტიანულმა თემებმა და მრავალმა ეკლესიამ განაგრძო XIX საუკუნის შუა წლებამდე მოქმედება, სანამ რეგიონი არ გადაეცა რუსეთის უფლებამოსილების ქვეშ. ღვთისმსახურება მიმდინარეობდა ძველ ქართულ ენაზე დაწერილი წიგნების მიხედვით.

ვინახებს შორის სომხური ეკლესიის წერისა და წარწერების აღმოჩენის არარსებობა არ იძლევა საშუალებას, რომ ბევრმა მკვლევარმა ივარაუდოს, რომ ქრისტიანობა აქ გადმოვიდა ალბანეთიდან მე -8 საუკუნეში".

ამდენად, მასალაში იძულებულნი არიან აღნიშნონ ფაქტი, რომ ჩრდილოეთ კავკასიაში სომხური ეკლესიის დამწერლობა არ არის და ისინი იქ ვერც იარსებებენ.

მაგრამ მაშინ არ არის ნათელი, რატომ უნდა ილაპარაკონ კავკასიის ალბანეთის ქრისტიანობის გავრცელების შესახებ „სომხურმა მონაპოვრებმა “, რომელთა საკუთარი ენა და დამწერლობა სომხებთან არაფერ კავშირში არაა?

ჩრდილოეთ კავკასიაში ქრისტიანული ეკლესიების კედლებზე აღმოჩენილია ქართული წარწერები, ჩრდილოეთ კავკასიაში მეცნიერებმა აღმოაჩინეს და გაანალიზეს პერგამენტები, რომლებიც ქართული ფსალმუნების სიები იყო.

სხვათა შორის, სწორედ სომეხი ფალსიფიკატორების მიერ, რომ ქართული ძეგლების განზრახ მიჩუმათება ხდება და აშკარა ქართულ ტაძრებს არქიტექტურურით "ბიზანტიურს" უწოდებენ.

არსებობს დიდი საფრთხე, რომ ჩრდილოეთ კავკასიაში მალე გამოჩნდება "უძველესი სომხური წარწერები" გაყალბებული და "ჩასმული" ძველ ტაძრებში ქვების სახით "ნაპოვნი". ამ სქემის მიხედვით, სომხებმა მიითვისეს ალბანური და ქართული ეკლესიები.

ყოველივე ამის შემდეგ, სინამდვილეში, ჩრდილოეთ კავკასიაში სომხები რუსების შემდეგ მეორე უდიდესი ეთნიკური ჯგუფი გახდნენ. კრასნოდარის და სტავროპოლის ტერიტორიებზე ეკონომიკა პრაქტიკულად მათ ხელშია და ისინი უკვე "თვალს იჭერენ " ჩეჩნეთზე, დაღესტანსა და ინგუშეთზე.

ამისათვის მათთვის მნიშვნელოვანია, რომ „გამოაცხადონ პრეტენზია" ქრისტიანობის გავრცელებაზე ჩრდილოეთ კავკასიაში წინა საუკუნეებში და მიიწერონ "დამსახურება".

ამიტომ, მასალების გამოჩენა ქრისტიანობის შესახებ ჩრდილოეთ კავკასიაში, სადაც კარგად ცნობილ ისტორიულ ფაქტებზე ქართულ ზეგავლენასა და კავკასიის ალბანეთზე, რატომღაც იხსენებენ სომხებსა და სომხურ ეკლესიას (რომელსაც არასოდეს არ ჰქონდა ურთიერთობა ჩრდილოეთ კავკასიათან) არ შეიძლება, რომ არ გამოიწვიოს განგაში. ძალზედ შესაძლებელია, რომ მზადდება „ნიადაგი“ მასშტაბური „პროსომხური“ ფალსიფიკაციებისთვის ჩრდილოეთ კავკასიის ყოფილ ხალხებზე.





KavkazPlus

წაკითხულია : 739


დატოვეთ კომენტარები

(გთხოვთ, კომენტარებში თავი შეიკავოთ რელიგიური, რასობრივი და ნაციონალური დისკრიმინაციის გამოხატვისაგან, ნუ გამოიყენებთ სალანძღავ და დამამცირებელ გამოთქმებს, ასევე კანონსაწინააღმდეგო მოწოდებებს.)

გამოაქვეყნეთ
დასაშვებია 512 სიმბოლოს შეყვანა

ახალი ამბები