ანალიტიკა

„დიდი სომხეთის“ ფორპოსტები საქართველოს ტერიტორიაზე

05.11.19 10:15


საქართველოში გრძელდება ე.წ. ”სომხური კულტურის ცენტრების” შექმნა.

ასე, ამერიკის სომხური დიასპორის მიერ შეგროვილ ფულზე ახალციხეში სამცხე-ჯავახეთში, სადაც ე.წ "კულტურული და სპორტული ცენტრი" იქმნება, სადაც სეპარატისტული ხასიათი ძალიან ძლიერია, კავკაზ პლუსმა უკვე გააფრთხილა, რომ ახალი ცენტრი შეიძლება ბანალური ბაზა გახდეს სეპარატისტული ბოევიკების მომზადებისთვის.

ასევე, ავლაბარში, თბილისის ცენტრში, ნაჩქარევი სამუშაოები მიმდინარეობს პეტროს ადამაიანის სახელობის თბილისის სახელმწიფო სომხური დრამატული თეატრის ახალი შენობის მშენებლობისთვის.

მიუხედავად იმისა, რომ თეატრის შენობა ნორმალურ ფუნქციონალურ მდგომარეობაში იყო, თეატრალური სპექტაკლებიც იდგმებოდა. ამავე დროს, პროექტი ხორციელდება ძირითადად სახელმწიფო სახსრებით.

ამასობაში, თავდაპირველად, 2017 წლის პროექტის თანახმად, დაგეგმილი იყო ძველი თეატრის შენობის რეაბილიტაცია და რეკონსტრუქცია, მაგრამ სომხურმა თემმა დაჟინებით მოითხოვა ახალი პომპეზური შენობის აშენება, რადგან, მათი თქმით, „ძველი ავარიულ მდგომარეობაში იყო“.

შემუშავდა ახალი პროექტი, რომელიც გულისხმობს სრულიად ახალი უზარმაზარი შენობის მშენებლობას, რომლის ფართობია 6,4 ათას კვადრატულ მეტრზე მეტი. ახალი თეატრის შენობა 607 მაყურებლისთვის არის გათვლილი - გარდა სხვა ოთახების მასივისა. პროექტის ჯამური დაპროექტებული ღირებულება 18 მილიონი ლარია (6,6 მილიონ დოლარზე მეტი).

ამრიგად, სომხური ლობი ქმნის თავისი გავლენის საფუძვლებს საქართველოში სხვადასხვა ”კულტურული და სპორტული ცენტრების”, “მუზეუმების”, “თეატრების” და ”სომხური კულტურის” სხვა ადგილების საშუალებით. ამავე დროს, გარკვეული მიზეზების გამო, ქართული საზოგადოება განსაკუთრებით არ ინტერესდება იმით, თუ რას ქადაგებენ სომეხი ნაციონალისტები თავიანთ კულტურულ ცენტრებში. მიუხედავად იმისა, რომ ეს იდეები პირველ რიგში დიდ საფრთხეს უქმნის ქართულ სახელმწიფოს.

მართლაც, სომეხი ნაციონალისტები არც კი ფიქრობენ უარი თქვან ”დიდი სომხეთის” შექმნის მანიაკალური იდეისგან. მაგრამ, 2016 წლის აპრილის ხუთდღიანი ომის შემდეგ, აშკარა გახდა, რომ ”აზერბაიჯანის მიმართულებით” ”დიდი სომხეთის” გაფართოვება არ შეიძლება. უფრო მეტიც, ყარაბაღის დეოკუპაცია თითქმის გარდაუვალია; არარეალურია სომხეთის მიერ ოკუპირებული მიწების ძალით შეკავება.

ასევე, რა თქმა უნდა, არავინ დაუშვებს სომხებმა ორგანიზება გაუწიონ თავიანთ დიდ სომხეთს აღმოსავლეთ თურქეთის მიწებზე და მიმზიდველობის თვალსაზრისით, სომხებისთვის ეს მიწები შთამბეჭდავი არ არის. საიდუმლო არ არის, რომ ყოველწლიურად ათასობით სომეხი მოდის როგორც ტურისტი აღმოსავლეთ თურქეთის იმ ადგილებში, რაზეც პრეტენზიას აცხადებენ სომეხი ნაციონალისტები. მაგრამ ისინი ორ-სამ დღესაც არ რჩებიან იქ (თუმცა, მაგალითად, ქართულ ბათუმსა და ქობულეთში, სომხები კვირაობით და თვეებით ისვენებენ).

ფაქტია, რომ აღმოსავლეთ თურქეთის რეალობა (რომელსაც სომეხი ნაციონალისტები "დასავლეთ სომხეთს" უწოდებენ) დიდად იმედებს უცრუებს სომხეთის მოქალაქეებს. ეს არის ცივი, ალპური უდაბნო, საკმაოდ ცუდად ადაპტირებული მიწის ინტენსიური ეკონომიკური გამოყენებისთვის.

თავად სომხეთის რესპუბლიკაში არის ერზურუმის ან ყარსის შემოგარენის ანალოგი, იგივე გიუმრისა და სხვა მაღალმთიანეთის ადგილები, რომლებსაც სომხები ტოვებენ. საიდანაც მოსახლეობა მიდის ერევანში ან საზღვარგარეთ.

ქართული მიწები სულ სხვაა. მას აქვს თბილი კლიმატი, ულამაზესი ბუნება, ნაყოფიერი მიწა და უამრავი სარეკრეაციო რესურსი.

ფაქტობრივად, სომეხმა ნაციონალისტებმა უკვე "მოახდინეს პრივატიზება" სანაპირო ქართული აფხაზეთის, აქედან გამოაძევეს ისინი და გახდნენ „ტიტულოვანი ერი", მაგრამ სწრაფად კარგავენ თავიანთ პოზიციებს აფხაზებთან. სომეხებისთვის ასევე მიმზიდველია სხვა ქართული მიწები, განსაკუთრებით კი თბილისი. მათ ასევე მოსწონთ საქართველოს ადგილმდებარეობა სატრანზიტო მარშრუტების გზაჯვარედინზე და მისი ზღვაზე გასასვლელი.

აქედან გამომდინარე, ყველა ნიშანი იმისა, რომ სომეხი ნაციონალისტები გააფართოებენ თავიანთ "დიდ სომხეთს" საქართველოს მიმართულებით და უკვე მის ქვეშ იაზრებენ "იდეოლოგიურ დასაბუთებას". მთელს მსოფლიოში ტყუილს ავრცელებენ იმის შესახებ, რომ საქართველოში ყველაფერი არის „სომხური“ - ეკლესიები, ქალაქები, კულტურა, ანბანი, მმართველი დინასტია.



„სომხები ტიფლისის გუბერნიაში რუსეთის იმპერიისას.

საქართველო შეურთდა რუსეთს 1801 წელს, 1803 წელს ჩატარდა ქალაქის აღწერა, რომელმაც აჩვენა შემდეგი მონაცემები (ჩემი აზრით სავსებით ცნობისმოყვარე ფაქტებია):

ტიფლისი (ახლა თბილისი): სომხები - 92.6% მოსახლეობის

სიღნაღი (კახეთი) : სომხები - 96.9% მოსახლეობის.

თელავი : სომხები - 76.1% მოსახლეობის.

ახალქალქ : სომეხი - 74.2% მოსახლეობის.

გორი : სომხები - 73.2% მოსახლეობის.

ახლცხა: სომხები - 71.3% მოსახლეობის.

სახლების რაოდენობა (1821 წელი):

ტიფლისი: სულ სახლები: 3368, მათგან 2951

გორი: სულ სახლები: 452,მათგან სომხების 331

თელავ: სულ სახლები: 310, მათგან სომხების 236

სიღნაღ: სულ სახლები: 389, მათგან სომხების 377

საინტერესოა აღინიშნოს, რომ საქართველოს თითქმის ყველა სამთავრო ოჯახს, ამა თუ იმ გზით, სომხური ფესვები ჰქონდა. მაშინაც კი, მთავარი მმართველი დინასტია, რომელსაც „ცარი“ ერეკლე-ბაგრატიონი ეკუთვნოდა, იყო ბაგრატუნის სომხური დინასტიის ყველაზე უმცროსი შთა და მისი დამაარსებლები იყვენენ აშოტ ბაგრატუნი, გურგენ ბაგრატუნი და სხვები, რომლებიც იყვნენ სომხეთიდან”.

მოცემული სომეხი „ექსპერტი“ ყალბად ამტკიცებს, რომ 1803 წელს სომეხთა 70% -ზე მეტი ცხოვრობდა ახალციხესა და ახალქალაქში და ვითომ რუსეთის იმპერიამ ისინი აღწერა. ჩნდება კითხვა, როგორ შეიძლებოდა რუსეთის იმპერიის მიერ ამ წელს აღწერის ჩატარება, თუკი ეს ქალაქები იყო ოსმალეთის იმპერიის ნაწილი. უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ მაშინ აქ სომხები არ ცხოვრობდნენ და მოსახლეობა შედგებოდა მუსლიმი ქართველებისა და თურქებისგან?

მხოლოდ მას შემდეგ, რაც 1828 წელს ეს მიწები დაიპყრო რუსეთის იმპერიამ და ქართველი მუსულმანური მოსახლეობა მასობრივად განდევნეს აქედან, რუსეთის ხელისუფლებამ აქ ჩაასახლა სომეხი ემიგრანტები თურქეთიდან.

იყო სომეხთა მასიური მიგრაცია თურქეთიდან და საქართველოს სხვა ქალაქებიდან, სადაც დროდადრო ფიქსირდებოდა ჩამოსული სომხური ელემენტის უპირატესობა. მაგრამ ეს არ ნიშნავს რომ ეს ქალაქები იყვნენ „სომხური“.

შეგახსენებთ, რომ რუსეთის იმპერიის იმ ნაწილის ურბანული მოსახლეობის 70% -ზე მეტს, რომელიც შემდეგ გახდა ლიტვის, ბელორუსის, პოლონეთისა და უკრაინის ტერიტორია, შეადგენდნენ ებრაელები (ლიტველები, ბელორუსელები და უკრაინელები ძირითადად სოფლებში ცხოვრობდნენ). ყოველივე ამის შემდეგ, არცერთი ებრაელი საზოგადო მოღვაწე არ მოითხოვს ამ მიწების "დიდ ისრაელში" მოხვედრას. მაგრამ ებრაელები, რომლებიც არ იყვნენ მკვიდრი მოსახლეობა, საუკუნეების განმავლობაში ცხოვრობდნენ ამ მიწებზე, განსხვავებით იმ სომეხი ემიგრანტებისგან, რომლებიც სამხრეთ კავკასიაში გამოჩნდნენ მხოლოდ რუსეთის იმპერიის წყალობით. რის საფუძველზე ითხოვენ სომეხი ნაციონალისტები საქართველოს ქალაქებს და ქართულ მიწებს და მათ "დიდ სომხეთს" უწოდებენ?

საქართველოს აქვს თუ სად დახარჯოს ბიუჯეტი. მას ჰყავს მინიმუმ 300 ათასი დევნილი აფხაზეთიდან, რომლებიც გააძევეს სომეხმა სამხედროებმა, საცხოვრებლისა და დახმარებისთვის. ამის ნაცვლად, სამწუხაროდ, იქმნება საფუძვლები მომავალი სეპარატისტული აჯანყებებისათვის ქართული სახელმწიფოს წინააღმდეგ და ქვეყნის შიგნით ანტიქართული პროპაგანდისთვის.

და უნდა შევაფასოთ სომხური ლობის შესაძლებლობებიც, რომელიც ხელს უწყობს "საქართველოს სომეხი თვითმყოფადობის" განვითარებას სამხრეთ კავკასიის რეგიონის გარეთ. მაგალითად, ცოტა ხნის წინ, სომხურმა ლობიმ დაარწმუნა აშშ-ს კონგრესის წარმომადგენელთა პალატა, რომ ხმა მისცეს რეზოლუციას, რომელიც აღიარებდა მითიურ „გენოციდს“ და 80 მილიონიანი თურქეთის ყველა არგუმენტი, რომ ეს არის უხეში ისტორიული ფალსიფიკაცია და რომ თურქეთის მუსულმანური მოსახლეობაც დაიღუპა არანაკლებ ვიდრე სომხების, საერთოდ არ მიაქციეს ყურადღება.

საკითხავია, შეძლებს თუ არა საქართველო, 3,7 მილიონიანი მოსახლეობით, დაასაბუთოს თავისი სიმართლე დასავლეთში სომხურ ლობთან დავაში, როდესაც სომეხმა ნაციონალისტებმა შეძლეს ერთმორწმუნე რუსეთის განწყობა საქართველოს წინააღმდეგ? კითხვა რიტორიკულია.

ამრიგად, ის ფაქტი, რომ უზარმაზარი სომხური "კულტურულ-სპორტული" ცენტრები და თეატრები შენდება საქართველოს ქალაქებში, საბიუჯეტო ხარჯით და ბიზნესმენების ხარჯზე, სადაც ხელს შეუწყობენ საქართველოს განადგურების იდეებს, ძალიან საშიშია. სამწუხაროდ, ამ კულტურული ცენტრების შინაარსი არ შეესაბამება გარე სახელებს. ეს "კულტურული" ცენტრები, ფაქტობრივად, საინფორმაციო ცენტრებია და ემსახურებიან "დიდი სომხეთის" სტრუქტურულ ელემენტებს.

ეს აბსოლუტურად მიუღებელია ქართული სახელმწიფოს ინტერესების თვალსაზრისით. არავინ არ ჩაგრავს არც სომხებს და არც სხვა ეროვნულ უმცირესობებს საქართველოში. ისინი ქვეყნის სრულუფლებიანი მოქალაქეები არიან. მაგრამ მათ პატივი უნდა სცენ საქართველოს, მის კულტურას, მის ტრადიციებსა და კანონს და შეწყვიტონ სეპარატიზმისა და პრეტენზიების პოპულარიზაცია ქართული მიწებისა და ქართული მართლმადიდებლური სალოცავების მიმართ.




KavkazPlus

წაკითხულია : 586


დატოვეთ კომენტარები

(გთხოვთ, კომენტარებში თავი შეიკავოთ რელიგიური, რასობრივი და ნაციონალური დისკრიმინაციის გამოხატვისაგან, ნუ გამოიყენებთ სალანძღავ და დამამცირებელ გამოთქმებს, ასევე კანონსაწინააღმდეგო მოწოდებებს.)

გამოაქვეყნეთ
დასაშვებია 512 სიმბოლოს შეყვანა

ახალი ამბები