ანალიტიკა

სად მოხდება სომხების მორიგი „თვითგამორკვევა“ - აფხაზეთსა და სოჭში?

17.02.20 15:00


მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციის ფარგლებში, გაიმართა შეხვედრა აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევსა და სომხეთის პრემიერ მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანს შორის. შეხვედრის დროს გაიმართა ორი ქვეყნის ლიდერების ღია დებატები თემაზე: ”ახალი ტენდენციები მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტში” (დისკუსიის მოდერატორი - რუსეთ-ამერიკული ფონდის აღმასრულებელი დირექტორი სელესტ ვალანდერი იყო). დისკუსია პირდაპირ ეთერში გავიდა ღონისძიების ვებსაიტზე და ფაქტობრივად, სრულყოფილი პასუხი გასცა მთელ მსოფლიო საზოგადოებას, თუ რომელი ქვეყანაა აგრესორი, ოკუპანტი და დესტაბილიზაციისა და სეპარატიზმის წყარო სამხრეთ კავკასიის რეგიონში.

აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა ნათლად განაცხადა, რომ მთიანი ყარაბაღი არის აზერბაიჯანის შემადგენელი ნაწილი, ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობა აღიარებულია მთელი საერთაშორისო საზოგადოების მიერ.

ილჰამ ალიევმა აღნიშნა, რომ სომხეთმა განახორციელა ეთნიკური წმენდები აზერბაიჯანელების წინააღმდეგ არა მხოლოდ მთიან ყარაბაღში, არამედ იმ 7 მიმდებარე ოკუპირებულ რეგიონში, სადაც სომხები არ ცხოვრობდნენ.

”მათ გაანადგურეს აზერბაიჯანელთა მემკვიდრეობა აზერბაიჯანის ტერიტორიებზე, მთიან ყარაბაღში არ არსებობს სომხეთის ისტორიული მემკვიდრეობა. მთიან ყარაბაღში დაახლოებით 180 ათასი ადამიანი ცხოვრობდა, რომელთაგან დაახლოებით 130 ათასი სომეხი იყო, 48 ათასი კი აზერბაიჯანელი. მაგრამ სომხებმა ამ ტერიტორიებიდან გააძევეს აზერბაიჯანელები ”, - თქვა აზერბაიჯანის ხელმძღვანელმა.

”აზერბაიჯანმა არ დაკარგა იმედი, რომ მოლაპარაკების გზით შესაძლებელი იქნება ტერიტორიების დაბრუნება. მაგრამ, თუ სომხური მხარის მოქმედებების გამო, მოლაპარაკებები შეწყდება, მაშინ საპასუხო მოქმედებები მოჰყვება. ჩვენ ვსაუბრობთ აგრესორთან, რომელიც არის სომხეთი, რომელიც ცდილობს შეინარჩუნოს სტატუს კვო, ”- ხაზი გაუსვა ილჰამ ალიევმა.

”სომხეთის პრემიერ მინისტრს არ უნდა დაავიწყდეს, რომ გაეროს უშიშროების საბჭოს რეზოლუციები მოითხოვს სომეხთა ჯარების დაუყოვნებლივ და უპირობოდ გაყვანას ოკუპირებული ტერიტორიებიდან.

ზუსტად სომხეთმა დაიპყრო აზერბაიჯანის ტერიტორიის 20 პროცენტი და ჩაატარა ეთნიკური წმენდა ოკუპირებულ მიწებზე აზერბაიჯანის სამოქალაქო მოსახლეობის წინააღმდეგ, მათ შორის ხოჯალის გენოციდში.

ზუსტად სომხები ანადგურებენ ჩვენს ისტორიულ მემკვიდრეობას ამ მიწებზე, ”- აღნიშნა აზერბაიჯანის ხელმძღვანელმა.

ყველაზე საინტერესო ის არის, რომ აზერბაიჯანის პრეზიდენტს საწინააღმდეგო მითიური და ფალსიფიკაციებზე დაფუძნებული „ისტორიული ექსკურსიების“ გარდა ვერაფერი მოუყვანეს და ილჰამ ალიევმა ნიკოლ ფაშინიანი უახლესი ისტორიის ფაქტების უხეშ ”დამახინჯებაში” გამოააშკარავა.

სიტყვით გამოსვლისას, ნიკოლ ფაშინიანმა აზერბაიჯანის ყოფილი შაუმიანის მხარე დაასახელა მთიანი ყარაბაღის ნაწილად. ილჰამ ალიევმა დაუყოვნებლივ უთხრა მას, რომ ეს არ იყო მართალი: ”შაუმიანის რეგიონი არ არის მთიანი ყარაბაღის ნაწილი”, - გამოასწორა ილჰამ ალიევმა ნიკოლ ფაშინიანი.

ფაშინიანი ცდილობდა თემისგან თავი დაეღწია, თუმცა, ილჰამ ალიევმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რომ შაუმიანის ოლქი არ არის მთიან ყარაბაღში. მაშინ სომხეთის პრემიერ მინისტრმა აღიარა, რომ ილჰამ ალიევი მართალი იყო და ბოდიში მოიხადა.

აზერბაიჯანის სსრ შაუმიანის ოლქი შეიქმნა 1930 წელს. 1991 წლის 7 თებერვალს, აზერბაიჯანის რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს გადაწყვეტილებით, იგი გაუქმდა და მისი ტერიტორია გახდა გასიმ-ისმაილოვსკის რაიონის ნაწილი, მოგვიანებით დაარქვეს გორანბიო. ეს რეგიონი არასოდეს ყოფილა მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური ოლქის შემადგენლობაში.

ჩნდება კითხვა - თუ ისეთი აშკარა ფაქტია, როგორიცაა შაუმიანის რეგიონის მთიანი ყარაბაღის ავტონომიურ რეგიონში შესვლა 1930 წლიდან 1991 წლამდე, ფაშინიანი თავხედურად იტყუება, მაშინ როგორ შეუძლია მან თქვას სიმართლე იმის შესახებ, რაც მოხდა ჩვენს ეპოქამდე, ტიგრან დიდის ხანაში?

სომხური მხარის დღევანდელი ქმედებები სრულად არ შეესაბამება იმ სიტყვიერ რიტორიკას, თითქოსდა ”მშვიდობისკენ ისწრაფვის”.

”სომხეთი საუბრობს მშვიდობაზე, მაგრამ როგორ უნდა ავუხსნათ აზერბაიჯანელი ჯარისკაცის მკვლელობა სნაიპერის მიერ, რომელიც დღეს მოხდა?”, - ჰკითხა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა.

”მე აქ ჩამოვედი, რომ სიმართლე გითხრათ. სომეხი ლიდერები, მათ შორის ბატონი ფაშინიანის ორი წინამორბედი, ყოველთვის ცდილობდნენ სტატუს კვოს შენარჩუნებას. სიმართლე ის არის, რომ აზერბაიჯანელი დევნილები უნდა დაბრუნდნენ თავიანთ ტერიტორიებზე, საკუთარ სახლებში. ეს მათი განუყოფელი უფლებაა. ოკუპირებულ მიწებზე შეიარაღებული ძალების 80% -ზე მეტი სომეხი ჯარისკაცებია. არ არსებობს ე.წ. თავდაცვითი არმია, ყარაბაღში ძალაუფლება არ არის. სომხეთი თვლის, რომ შეძლებს ამ ტერიტორიების განუსაზღვრელი პერიოდის შენარჩუნებას. მაგრამ ეს არასდროს მოხდება! ”, ხაზგასმით აღნიშნა ილჰამ ალიევმა.

ილჰამ ალიევმა ასევე აღნიშნა, რომ პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა აღიარა სამხედრო ოკუპაციის ფაქტი და თქვა, რომ საკუთარი ვაჟი მსახურობს აზერბაიჯანის შეიარაღებულ ძალებში სომხეთის შეიარაღებული ძალების რიგებში.

აზერბაიჯანის პრეზიდენტი ყარაბაღის კონფლიქტის მოგვარებას შესაძლებლად თვლის. ”პირველი ეტაპია ტერიტორიების დეოკუპაცია.

მეორე ეტაპია აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის ურთიერთობების ნორმალიზება. ვფიქრობ, ორივე მხარე მზად არის, მაგრამ ტერიტორიების განთავისუფლების გარეშე ეს შეუძლებელი გახდება. ჩვენ ყოველთვის ვამბობდით, რომ აზერბაიჯანი მრავალეროვნული ქვეყანაა, სომხებს, როგორც ეროვნულ უმცირესობას, ექნებათ იგივე უფლებები, როგორც ეროვნულ უმრავლესობას,”- ხაზგასმით აღნიშნა ილჰამ ალიევმა.

”ოკუპირებული ტერიტორიების ნაწილის განთავისუფლება უნდა მოხდეს.

აზერბაიჯანელი დევნილები უნდა დაბრუნდნენ თავიანთ მიწებზე. ეს ხელს შეუწყობს მხარეებს შორის ნდობის დამყარებას და ამის შემდეგ განისაზღვრება მთიანი ყარაბაღის სტატუსი,”- თქვა ილჰამ ალიევმა და დასძინა, რომ სტატუსის საკითხი უნდა გადაწყდეს აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობის ფარგლებში.

”სომეხმა ხალხმა უკვე გამოიყენა თვითგამორკვევის უფლება. თუ გსურთ მეორედ თვითგამორკვევა, მოძებნეთ დედამიწის სხვა ადგილი. არა აზერბაიჯანში, ”- აღნიშნა აზერბაიჯანის ლიდერმა.

აზერბაიჯანის პრეზიდენტის სიტყვები სომეხი ერის "მეორეხარისხოვანი თვითგამორკვევის" შესახებ, აჩვენებს მის ძალიან კარგ ინფორმირებულობას სომეხ ნაციონალისტთა მიერ "მეორე სომხეთის" შექმნისთვის მიწების ძიების შესახებ. უცხო მიწებზე, რა თქმა უნდა.

ფაქტია, რომ სომეხ ნაციონალისტებს უკვე აქვთ ”სარეზერვო სომხეთი” თავიანთ გეგმებში. ისინი დღეს უკვე ციებ-ცხელებით ცდილობენ მის "აშენებას" მათი უზარმაზარი გავლენის გამოყენებით, რუსეთის ფედერაციის ორგანოებზე.

ეს, უპირველეს ყოვლისა, სეპარატისტულ აფხაზეთს ეხება, სადაც სომხები, ფაქტობრივად, უკვე უმრავლესობა გახდნენ. თუ გავითვალისწინებთ მის მიმდებარე რუსეთის კრასნოდარის ტერიტორიის უამრავ რეგიონს, პირველ რიგში სოჭს, სადაც სომხური დიასპორა ასევე დომინირებს ყველა სფეროში, მივიღებთ ”სომხური დასახლების ცენტრს”.

ხელსაყრელი კლიმატის ამ „შავი ზღვის საკურორტო ზონაში“ სომეხთა რეალური რიცხვი, გარკვეული შეფასებით, უკვე 1 მილიონს აღწევს, ე.ი. თითქმის იმდენი, რამდენიც ერევანში. შედეგად, ახლა უკვე 20-30 ჯერ მეტი სომეხია აფხაზეთში, სოჭში და კრასნოდარის ტერიტორიის სხვა რაიონებში, ვიდრე მთიან ყარაბაღში დარჩენილი სომეხი მოსახლეობა, რომელიც ოკუპაციის დროს დაცარიელდა.

უფრო მეტიც, არსებობს საშიშროება, რომ "ორი სომხეთს შორის" დაგეგმილია "დერეფნის გავლა". საქართველოს ჯერ-ჯერობით უკონტროლო ტერიტორიის გავლით. ასეთი გეგმები ძალზე საშიშია სამხრეთ კავკასიის მთელი რეგიონის სტაბილურობისთვის. სომეხი ნაციონალისტების რეალიზაციისა და სეპარატიზმის განსახორციელებლად, ისინი ცდილობენ "დააფიქსირონ" ეთნიკური წმენდის შედეგები, გამოიწვიონ ომები და კონფლიქტები რეგიონში.

ცხადია, აუცილებელია დაუყოვნებლივი დეოკუპაცია, როგორც ყარაბაღის, ისე აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონების. სწორედ ამას ეწინააღმდეგიბიან სომეხი ნაციონალისტები, რომლებიც ცდილობენ ეთნიკური წმენდისა და საზღვრების გადაკეთების ლეგიტიმაციას, ასევე სეპარატიზმის მხარდაჭერას.



KavkazPlus

წაკითხულია : 577


დატოვეთ კომენტარები

(გთხოვთ, კომენტარებში თავი შეიკავოთ რელიგიური, რასობრივი და ნაციონალური დისკრიმინაციის გამოხატვისაგან, ნუ გამოიყენებთ სალანძღავ და დამამცირებელ გამოთქმებს, ასევე კანონსაწინააღმდეგო მოწოდებებს.)

გამოაქვეყნეთ
დასაშვებია 512 სიმბოლოს შეყვანა

ახალი ამბები