ანალიტიკა

მზადდება აფხაზეთის დასახლება "არცახელი" სომხების მიერ: "შეიწყალეთ უბედური ლტოლვილები"
22.10.20 12:00

ფაქტობრივად, სომხურმა ლობიმ მიიღო გადაწყვეტილება. დღეს აზერბაიჯანის არმიის მიერ განთავისუფლებულ ყარაბაღის მიწებზე ჩამოყალიბებული სეპარატისტული "არცახი" განწირულია და იქ მცხოვრები სომხების უმეტესობა ევაკუირდება. უკვე მიღებულია გადაწყვეტილება სად - სეპარატისტულ აფხაზეთში, მაგრამ არც ერთი სომხური მედია არ ცდილობს პირდაპირ ისაუბროს ამაზე.

 

ერთი მიზეზის გამო - დროულად არ აჩვენოს ეს საქართველოს. ერევანს არ სურს, რომ ქართული სამართალდამცავი ორგანოები „დაკავდნენ“ "მეხუთე კოლონით" - სამცხე-ჯავახეთის სეპარატისტები, როგორც ქვეყნისთვის რეალური საფრთხე.

 

ბოლოს და ბოლოს, აფხაზეთში "არცახელი" სომხების მოსალოდნელი მასობრივი განსახლების ამბავმა შეიძლება სომხურმა გამოსვლებმა ყველაზე მეტად კი "გააკანკალა" ქართველი პოლიტიკოსების "ძმობის" შესახებ. აფხაზეთიდან ქართველმა ლტოლვილებმა არ დაივიწყეს ბაღრამიანის ბატალიონის სისასტიკე და არც ის, რომ "მრავალტანჯული" სომხები, მითიური თურქული გენოციდის დევნილების შთამომავლები, ცხოვრობენ მათ სახლებსა და ბინებში.

 

თუ დღეს ქართველებმა "დროზე ადრე" გაიგეს, რომ "სომეხ ძმებს" სურთ საბოლოოდ და შეუქცევად დასახლდნენ აფხაზეთში საქართველოს მიწაზე და ქართულ სახლებში, სამუდამოდ ჩამოართვან ქართველ ლტოლვილებს მათთან დაბრუნების შესაძლებლობა, სომხური ლობი შიშობს, რომ რეაქცია მკაცრი იქნება.

ქართველი პატრიოტები დაუყოვნებლივ დააყენებენ საკითხს, რომ სამცხე-ჯავახეთში სეპარატიზმი უნდა ჩახშობილიყო ჩანასახშივე, ისე რომ იქ აფხაზეთის ქართველების ტრაგედია არ განმეორებულიყო.

 

ამიტომ, სომხური ლობი ძალიან ეშმაკურად მოქმედებს. იგი იწყებს სეპარატისტული აფხაზეთის რეკლამირებას, როგორც "ლტოლვილთა თავშესაფარს". იციან ქართველების კარგი დამოკიდებულება უკრაინელების მიმართ, მათ შორის იმათ მიმართაც, ვინც ბედის ნებით აღმოჩნდა "ფრონტის ხაზის მეორე მხარეს", დონბასში, მათ აქტიურად დაიწყეს ინფორმაციის ჩაგდება იმის შესახებ, თუ რამდენად "კარგად" ექცევიან ლტოლვილებს სეპარატისტულ აფხაზეთში.

 

ერთ – ერთი ასეთი მასალა ”იძულებით გადაადგილებული” ქვესათაურით ”აღმოსავლეთ უკრაინის ომის დროს, ლუგანსკისა და დონეცკის 200-ზე მეტ ოჯახს თავშესაფარი უპოვეს აფხაზეთში” (https://spark.adobe.com/page/X8BMuZAsjiQ71/) ”ჯავახკის” სეპარატისტთა გამოცემამ jam-news - მა განათავსა.

 

მოგვყავს მასალის ამონარიდები:

 

”2010 წელს ილია აფხაზეთში გადავიდა აღმოსავლეთ უკრაინის ქალაქ ლუგანსკიდან ავადმყოფი ბებიის მოვლის მიზნით. ოთხი წლის შემდეგ შეიარაღებული კონფლიქტი დაიწყო აღმოსავლეთ უკრაინაში. დაბომბვისაგან გაქცეულმა ლუგანსკისა და დონეცკის მაცხოვრებლებმა მასობრივად დატოვეს სახლები. ზოგი რუსეთში გაიქცა, ზოგმა უკრაინაში იპოვა შესაფარი. როდესაც ლტოლვილთა ტალღამ ან, ოფიციალურ ენაზე, იძულებით გადაადგილებულმა პირებმა აფხაზეთში მიაღწიეს, ილიამ კონსულტაცია გახსნა და სათავეში ჩაუდგა ლუგანსკი-დონეცკის დიასპორას.

 

”2014 წლის აპრილში, როდესაც ომი დაიწყო, სასწრაფოდ გავემგზავრე ლუგანსკში, რომ დარჩენილი დოკუმენტები ამეღო, დამენახა, თუ რა მოუვიდა ბინას და პრინციპში, იმის გასაგებად, თუ როგორ მიდიოდა საქმე. უკრაინელმა მესაზღვრეებმა დიდხანს არ შემიშვეს, შემდეგ მწუხარებით გაიყვნენ შუაზე, მაგრამ ქალაქში ვერ მოვხვდით. ორჯერ ცეცხლის ქვეშ აღმოვჩნდით... საზღვარზე დავბრუნდით. იქ, რუსეთის მხარეს, ლტოლვილთა უზარმაზარი ბანაკი შეიქმნა. იქ მივედი და ვკითხე, რით შემეძლო დახმარება. ყველას, ვინც შეიტყო, რომ მე აფხაზეთიდან ვარ თქვა წადი სახლში, იქ უფრო სასარგებლო იქნები”.

 

2014 წლის ივნისში ილია აფხაზეთში დაბრუნდა და მაშინვე შეუდგა საქმიანობას - აღმოსავლეთ უკრაინიდან აფხაზეთში ემიგრანტების შეკრებაზე.

 

"დასაწყისისთვის, მე შევეცადე გამეგო რამდენი ვიყავით. ეს ძალიან რთული იყო, რადგან არანაირი ცენტრალიზებული ინფორმაცია არ არსებობდა. ლუგანსკიდან და დონეცკიდან ხალხი თავს არიდებდა კონტაქტის დამყარებას, მათ ბანალურად ეშინიათ. 15-მდე ოჯახის პოვნა მოვახერხე. 2015 წლის დასაწყისში დიდი დახმარება გაუწიეს საერთაშორისო ორგანიზაციებმა - გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) და დანიის ლტოლვილთა საბჭომ. მათ განახორციელეს პროექტები სირიიდან რეპატრიანტებისთვის და მე როგორღაც მოვახერხე ჩაბმა.

ერთად შევქმენით მონაცემთა ბაზა და დიასპორის პირველი შეხვედრა ჩავატარეთ, სადაც 100-ზე მეტმა ოჯახმა მიიღო მონაწილეობა.  ბევრს ჰქონდა ინფორმაცია სხვების შესახებ, რომლებიც ასევე ცხოვრობდნენ აფხაზეთში, მაგრამ ვერ ჩამოვიდნენ. 2015 წლის ბოლოს ჩვენს ბაზაში 205 ოჯახი იყო "...

 

ვიკა

 

2018 წლის ბოლოს ილია წავიდა სამშობლოში - მან ლუგანსკის სახალხო რესპუბლიკის არჩევნებზე დამკვირვებლების აფხაზური დელეგაცია წაიყვანა. იქ იგი შეხვდა თავის მომავალ მეუღლეს ვიკას. ისინი დაქორწინდნენ 2019 წლის ზაფხულში, შემოდგომაზე ვიკა და მისი ქალიშვილი საშა ილიასთან გადავიდნენ აფხაზეთში.

 

ილიასგან განსხვავებით ვიკამ ომი ლუგანსკში ნახა.

 

"პირველი გასროლა მოხდა 2014 წლის მაისის დასაწყისში. თანდათანობით დაბომბვა უფრო ძლიერი გახდა, ჩვენ ფანჯრებში ჩავჯექით, საშა კი მხოლოდ ორი წლის იყო. თქვენს შვილს ვერ აუხსნით, რატომ ვერ გახვალთ გარეთ, იგი კაპრიზული იყო, სიარული უნდოდა. ჩემი ძმა მილიციაში იყო და მისი წყალობით მოვხვდით რიგში, ამიტომ ივლისში ქალიშვილთან და დედასთან ერთად კრასნოდარში გავემგზავრეთ. ერთი წლის შემდეგ, ბრძოლები მეტ-ნაკლებად განიმუხტა და სახლში დავბრუნდით. ”

 

2000 წლიდან ვიკა მუშაობდა ლუგანსკის რეგიონალურ ჰოსპიტალში, როგორც მედდა, შემდეგ კი სამედიცინო დახმარების სპეციალისტი საგანგებო სიტუაციების სამინისტროში.

 

"აფხაზეთში თავიდან მუშაობასთან დაკავშირებული სირთულეები იყო.

ჩვეულებრივ, ექიმები არ არის საკმარისი ყველგან, მაგრამ რადგან აქ სამედიცინო სკოლაა, ბევრი უმცროსი სამედიცინო პერსონალია. სასწრაფო სამედიცინო დახმარებაში ამიყვანეს, ვფიქრობ, რადგან მთავარი ექიმი აფასებდა ჩემს სამუშაო გამოცდილებას, მე მაქვს უმაღლესი კვალიფიკაცია. ვეჩვევი, მაგრამ პირველი მოვალეობა ხვალ არის”.

 

ბევრი უკან დაბრუნდა

 

2018 წელს, როდესაც რუსეთმა განაცხადა, რომ ლუგანსკისა და დონეცკის სახალხო რესპუბლიკების მოქალაქეებს შეეძლებათ რუსული პასპორტების მიღება, ყველა საერთაშორისო ორგანიზაციამ შეწყვიტა ფინანსური დახმარება, ამბობს ილია.

 

”მათ თქვეს: ბოდიში, ილია, ახლა პუტინი დაგეხმაროთ”.

 

ამის პარალელურად დაიწყო დევნილთა მასიური გადინება სამშობლოში. აქტიური საომარი მოქმედებების პერიოდი შეჩერდა, იგი უფრო უსაფრთხო გახდა, ლუგანსკის ზოგიერთმა წარმომადგენელმა აღადგინა საცხოვრებელი, სხვა პასპორტის ასაღებად წავიდა და შემოსავლიანი სამუშაო შეთავაზება მიიღო. ”ზოგადად, ბევრი წავიდა, 90-მდე ოჯახია დარჩენილი, მაგრამ ესენი სავარაუდოდ არსად წავლენ”.

 

მიუხედავად იმისა, რომ აფხაზეთი ოფიციალურად არ ცნობს ლუგანსკისა და დონეცკის დამოუკიდებლობას, მათი მაცხოვრებლებისთვის აფხაზეთში შესვლის რეჟიმი გამარტივებულია. მაგალითად, ლუგანსკისა და დონეცკის ბინადრობის ნებართვის მქონე ტურისტებს საზღვარზე უშვებენ პასპორტისა და ვიზების გარეშე, ჩამოსვლისთანავე ისინი უნდა დარეგისტრირდნენ პოლიციაში საცხოვრებელ ადგილზე. ხოლო თუ ხალხს დიდი ხნით სურს გადაადგილება, მაშინ მათ სამუშაო ვიზა სჭირდებათ (იგი გაიცემა მაქსიმუმ ერთი წლით) და სამუშაო ნებართვა. ყველა ერთად ეს დაახლოებით 13-15 ათასი რუბლი (160-190 დოლარი) ეღირება.

 

ილია დიდხანს იბრძოდა იმისთვის, რომ ლუგანსკისა და დონეცკის მოქალაქეებს მიცემოდათ დროებითი ბინადრობის ნებართვა 4 წლამდე. მაგრამ რადგან აფხაზეთსა და ლუგანსკსა და დონეცკს შორის დიპლომატიური ურთიერთობები არ არსებობს, ეს ვერ განხორციელდა”.

 

ყველაფერი გასაგებია. სეპარატისტული აფხაზეთი ცნობს ე.წ. "დამოუკიდებლობა" ე.წ. "არცახის" (რომელიც სომხეთმა თვითონ არ ცნო!) და მასთან "დიპლომატიური ურთიერთობა" აქვს და  მზად არის "არცახელი" სომეხი ლტოლვილების მისაღებად.

 

ქართულ საზოგადოებას ასწავლიან, რომ ისევე როგორც უკრაინელი ლტოლვილები დონეცკიდან და ლუგანსკიდან, სომეხი ლტოლვილები "არცახიდან" დაიწყებენ დასახლებას აფხაზეთში.

 

მასალებში "დამაიმედებელი" ნაწილიც კი ჩააქსოვეს - არ ინერვიულოთ, როგორც ბრუნდებიან დონეცკიდან და ლუგანსკიდან ლტოლვილები თავიანთ სახლებში, „არცახელი“ სომხებიც დაბრუნდებიან.

 

რაც არ უნდა იყოს! აფხაზეთში ჩასახლებული "არცახელი" სომეხი არსად წასულა.

ამის გამო სომხურმა ლობიმ შექმნა ასეთი მრავალსაფეხურიანი კომბინაცია და გამოყო აფხაზეთი საქართველოსგან და ამისათვის მან ორგანიზება გაუწია საქართველოს მოსახლეობის ეთნიკურ წმენდას, რომ საჭირო დროს „გადაეტანა“ ასე ვთქვათ „მეორე სომხური სახელმწიფო“ ყარაბაღის მთებიდან შავი ზღვის ადგილებში.

 

სოხუმის სეპარატისტულმა რეჟიმმა, რომელსაც არ სურს 300 ათასზე მეტი ქართველი ლტოლვილის სამშობლოში დაბრუნება, გამოხატა "სიკეთე" დონეცკისა და ლუგანსკის დევნილების მიმართ. დონბასელი ლტოლვილების 200 ოჯახი, რომლებსაც ადრე თუ გვიან "გააძევებენ" და "უძველესი ტანჯული ხალხის" წარმომადგენლები "სახლში დააბრუნებენ", სეპარატისტულ აფხაზეთში ამინდს ვერ შეცვლის, მაგრამ იქნება პრეცედენტი ძირძველ ქართულ მიწაზე ლტოლვილების განსახლება, მაგრამ არა უკრაინელების, არამედ სომხების მიერ.

 

 

 

KavkazPlus

წაკითხულია : 586