ანალიტიკა

სომხების "დიდი გადასახლება" რუსეთში საქართველოს გავლით
29.01.21 11:00

სომეხ ნაციონალისტებს შორის მითი "დიდი სურგუნის" (რედ.გადასახლება) შესახებ მნიშვნელოვან როლს ასრულებს, როგორც ერთ-ერთი ისტორიული მითი, რომელიც "ამყარებს" მათ პრეტენზიებს აზერბაიჯანის მიწებზე. ვითომ, სომხები შეადგენდნენ "აბსოლუტურ უმრავლესობას" ისტორიული ირევანის, ნახჩივანისა და ყარაბაღის ტერიტორიებზე, მაგრამ მე -17 საუკუნის დასაწყისში შაჰ-აბასმა ისინი ყველა გაასახლა ირანში. ფაქტი, რომ სინამდვილეში სომხები უმნიშვნელო უმცირესობა იყვნენ (და ყარაბაღში ისინი საერთოდ არ იყვნენ!) და გადასახლდნენ სეფიანთა სახელმწიფოში, სადაც უპირველეს ყოვლისა, თურქი (აზერბაიჯანელი) ტომები ცხოვრობდნენ, "ისტორიკოსი" - ფალსიფიკატორები, ბუნებრივია არ ლაპარაკობენ.

 

მეორე ყარაბაღის ომში სომეხი აგრესორების დამარცხების შემდეგ, სომხეთის რესპუბლიკიდან ჩანს, რომ "დიდი სურგუნი", ამჯერად რეალური და ნებაყოფლობითია. სოციალურ ქსელებში განწყობის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, არ არსებობს ისეთი სომეხი ოჯახი, რომელსაც არ სურს სამუდამოდ დაეტოვოს „ჰაიასტანი“.

 

უფრო მეტიც, ბევრმა ოჯახმა უკვე "დაგეგმა", რომ ვინც წავა მაგალითად, რუსეთში შეეცდება მოეწყოს და დასახლდეს იქ, შემდეგ კი მოიზიდოს დანარჩენი ოჯახი.

”სომხეთში არანაირი პერსპექტივა არ არსებობს”, ”უნდა დავტოვოთ აქაურობა” - ასეთი სენტიმენტები სულ უფრო და უფრო ვრცელდება მოქალაქეებში.

 

სოციალური ფსიქოზი შეიძლება არა მხოლოდ ნაციონალიზმით იყოს განპირობებული, არამედ იმედგაცრუებით გამოწვეული მისი სავალალო შედეგებით.

შედეგად, სომხებმა სომხეთიდან „გაქცევის სენტიმენტები" აითვისეს და პანიკური ჭორები იმის შესახებ, რომ "სომხეთი უკვე გაიყიდა თურქებზე", მხოლოდ მათ აძლიერებს.

 

2020 წლის 1-ლი თებერვლიდან საზღვრების გახსნის შესახებ განცხადების შემდეგ, სომხური ავიაკომპანიების ტელეფონები ფაქტიურად არ ჩერდება. ათასობით მოქალაქე ცდილობს დეტალური ინფორმაცია მიიღოს და ბილეთი შეიძინოს რაც შეიძლება მალე რუსეთის ფედერაციაში გასასვლელად. ბილეთის ფასებმა მოიმატა.

 

კერძოდ, სომხური გაზეთი „პასტ“ წერს:

 

”როგორც მოგეხსენებათ, კორონავირუსის პანდემიის გამო, გასული წლიდან შემოღებულია მოგზაურობის შეზღუდვა. სახელმწიფოებმა ფაქტიურად დაკეტეს თავიანთი საზღვრები, რამდენიმე გამონაკლისის გარდა. 1-ელ თებერვალს იწყება პროგრამა "იმოგზაურე covid-19 გარეშე", რომელიც საპილოტე იქნება 1-ელ მარტამდე.

 

გუშინ ცნობილი გახდა, რომ სომხეთისა და რუსეთის მთავრობები შეთანხმდნენ, რომ თუ კორონავირუსის ტესტი ნეგატიურია, სომხეთის მოქალაქეებს შეეძლებათ გაფრინდნენ რუსეთში გარკვეულ აეროპორტებში, რომელთა სია გამოაქვეყნა რუსეთის მთავრობამ ”, - ნათქვამია განცხადებაში.

 

სომხეთის რესპუბლიკის დატოვებას აპირებენ ახლახან ოკუპირებული აზერბაიჯანის ტერიტორიებზე მყოფი ყოფილი დევნილების უმეტესობა, რომლებმაც გასული წლის ნოემბერში ნაჩქარევად დატოვეს უცხო მიწა, დაწვეს ყველაფერი და თან წაიღეს, უნიტაზების ჩათვლით.

 

ამასთან, ქელბაჯარში ხრახნიანი ტუალეტის ტრანსპორტირება არ შეიძლება საჰაერო გზით, მისი წონა შეიძლება აღემატებოდეს ბარგისას. ამიტომ, წასვლის მსურველებს შორის არიან სომხეთის რესპუბლიკის მოქალაქეები, რომელთაც სურთ დატოვონ "ისტორიული სამშობლო", სადაც მათი წინაპრები მხოლოდ 190-100-70 წლის წინ გამოჩნდნენ.

 

იმ ათიათასობით სომხეთის დღევანდელი მაცხოვრებლები მხოლოდ სომხეთ-საქართველოს და საქართველო-რუსეთის საზღვრების გახსნას ელიან, რათა სახმელეთო გზით გადავიდნენ რუსეთში.

 

უახლოეს მომავალში, საქართველოს მკვიდრნი შეიძლება გახდნენ ეპოქალური ისტორიული მოვლენის მოწმეები - "ძველი ხალხის დიდი მიგრაცია" ან "სომეხთა დიდი გადასახლება" ერთი "ისტორიული სამშობლოდან", ახლანდელი სომხეთის რესპუბლიკიდან "ახალ ისტორიულ სამშობლოში", რომლის "სიძველისა და თვითმყოფადობის" დასაბუთება, სომეხმა ისტორიკოსებმა უკვე დაიწყეს.

 

შედეგად, კავკასიის დემოგრაფიამ შეიძლება მკვეთრი ცვლილებები განიცადოს.

 

ჯერ ერთი, სომხეთის რესპუბლიკის ამჟამინდელ რეალურ მოსახლეობას, საუკეთესო შემთხვევაში 2 მილიონი ადამიანი ("ოფიციალური" 2,9 მილიონი ადამიანი), შეუძლია უბრალოდ "განახევრდეს". სომხეთი, თუ ის არ ჩქარობს საზღვრების განბლოკვას აზერბაიჯანთან ადრე მიღწეული შეთანხმებების შესაბამისად და არ გახსნის ტრანზიტს ნახიჩევანისკენ (რაც სომხეთისთვის იმედის მომცემი იქნება ეკონომიკის აღორძინებისკენ), უდაბნო გახდება. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც გაითვალისწინებთ, რომ მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა, რომელიც მასობრივი გადასახლების შემდეგ დარჩა, "ერევანში შეიკრიბება". სომხეთის რესპუბლიკის დანარჩენი ტერიტორია, გარდა რამდენიმე დიდი ქალაქისა, რომლებსაც ჯერ კიდევ აქვთ მინიმუმ საწარმოო ობიექტები, ცარიელი იქნება.

 

მეორე, მკვეთრად გაიზრდება რუსეთის ჩრდილოეთ კავკასიის სომხური მოსახლეობა, რომელიც უკვე მცირე არ არის. სომხებისთვის განსაკუთრებით მიმზიდველია კრასნოდარის მხარე.

 

ბუნებრივია, სომეხი მიგრანტების ნაკადის ნაწილი მიემართება ოკუპირებულ ქართულ აფხაზეთში. აქ, ზოგიერთი ინფორმაციის თანახმად, 120 ათასზე მეტი აფხაზი სომეხის გარდა, მინიმუმ 20 ათასი "ლტოლვილი" - აზერბაიჯანის არმიის მიერ განთავისუფლებული სეპარატისტები ყარაბაღიდან - უკვე ჩუმად გადავიდნენ საცხოვრებლად.

 

ყოველივე ეს აფხაზური ეთნოსის ისედაც არა ოპტიმისტურ პერსპექტივას უბრალოდ კატასტროფულს ხდის - მათ შეუძლიათ შეხვდნენ ახალ საკურორტო სეზონს, როგორც უმნიშვნელო უმცირესობა "ახალ ზღვისპირა სომხეთში".

 

მესამე, სომხურ ნაციონალისტებს სატრანზიტო გავლით საქართველოს ტერიტორიაზე, შეუძლიათ "თავიანთ რეპერტუარში" მოაწყონ რაიმე სახის საბოტაჟი ან დივერსია საქართველოს წინააღმდეგ. არ უნდა დაგვავიწყდეს მეწამორის ატომური ელექტროსადგური და მასთან დაკავშირებული რადიოაქტიური ნარჩენების უზარმაზარი მოცულობა და რადიოაქტიური ნივთიერებები. არ უნდა დაგვავიწყდეს სომეხი სეპარატისტების სამცხე-ჯავახეთში და სომხეთის რესპუბლიკის ტერიტორიის იარაღითა და საბრძოლო მასალებით მომარაგების საშიშროება. ამიტომ, ყველა სომეხი "მოგზაური და მიგრანტი", რომლებიც ტრანზიტით მიდიან რუსეთის ფედერაციაში - მათი ბარგი და ტვირთი, საქართველოს სამართალდამცავი ორგანოების დიდი ყურადღების საგანი გახდება.

 

 

KavkazPlus

წაკითხულია : 622