ანალიტიკა

ფაშინიანის ეშმაკური ხრიკები და საქართველოს აფხაზეთის საბოლოო დაკარგვის საფრთხე
08.09.21 18:45

გასულ კვირას, რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა სერგეი ლავროვმა, რომელიც ცნობილია თავისი ქართველოფობიით, მოულოდნელად  აშკარად მკვეთრი "შერიგების" განცხადება გააკეთა საქართველოს მისამართით. უპირველეს ყოვლისა, მან “სინანული გამოთქვა"  რუსეთსა და საქართველოს შორის დიპლომატიური ურთიერთობების  არარსებობის გამო.

 

“რაც შეეხება საქართველოს  ჩვენ პრაქტიკულად არანაირი ურთიერთობა არ გვაქვს. ისინი ფაქტობრივად  არ არსებობს თბილისის ინიციატივით, ”-განაცხადა ლავროვ-კალანტაროვმა. მას არც დაუზუსტებია, თუ რა მოხდა 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ და რუსეთის მიერ საქართველოს აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის ოკუპაციის შემდეგ.

 

ლავროვმა ასევე თქვა, რომ მოსკოვმა არაერთხელ გამოხატა მზადყოფნა აღედგინა დიპლომატიური ურთიერთობები საქართველოსთან. თუმცა, გასაგებია თუ რა პირობებით: ადრე ლავროვმა თქვა, რომ საქართველომ უნდა "აღიაროს არსებული რეალიები" და დათმოს აფხაზეთი და ცხინვალის რეგიონი.

 

გარდა ამისა, სერგეი ლავროვმა განაცხადა, რომ იგი აპირებდა საქართველოსთან უვიზო რეჟიმის აღდგენას. მისივე თქმით, რუსეთსა და საქართველოს აქვთ ორმხრივი ინტერესების სფეროები. მოსკოვი რჩება თბილისის ერთ -ერთ მთავარ სავაჭრო პარტნიორად. ”არსებობს ტურისტების ნაკადი, ჩვენს ხალხს უყვარს საქართველოში სტუმრობა, მე თავადაც ძალიან მიყვარს ეს ქვეყანა”, - თქვა ლავროვმა.

 

იმის გათვალისწინებით, თუ რამხელა ძალისხმევა მოანდომა პირადად ლავროვმა  საქართველოსთვის ზიანის მისაყენებლად, მისი სიტყვები "სიყვარულის" შესახებ დაცინვას ჰგავს. მხოლოდ ჯუჯა კუნძულოვან სახელმწიფო ნაურუს მიერ ე.წ. სოხუმსა და ცხინვალში სეპარატისტების "დამოუკიდებლობის" აღიარებისათვის, ლავროვის წინადადებით, გადაუხადეს 50 მილიონ დოლარზე მეტი რუსეთის ბიუჯეტიდან - 4000 აშშ დოლარი ამ პაწაწინა კუნძულის თითოეულ მოქალაქეზე.

ლავროვი ასევე ყველაფერს აკეთებს იმისათვის, რომ აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში ქართველი დევნილების დაბრუნების საკითხი საერთოდ არ დადგეს. და მოულოდნელად იგი აცხადებს, რომ მას "უყვარს" საქართველო. რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

 

საქმე იმაშია, რომ სომხეთის რესპუბლიკის პრემიერ მინისტრი ნიკოლ ფაშიანი ოფიციალური ვიზიტით ეწვია საქართველოს 2021 წლის 8 სექტემბერს. სომხეთის დელეგაციაში შევიდნენ ეკონომიკის მინისტრი ვაჰან ქერობიანი, საგარეო საქმეთა მინისტრი არარატ მირზოიანი, ტერიტორიული მმართველობის მინისტრი გნელ სანოსიანი და სხვები.

 

სავარაუდოდ, განხილული იქნება ეკონომიკურ სფეროში ურთიერთობების განვითარების საკითხები, მხარეები განიხილავენ ლოჯისტიკისა და რეგიონში შესაძლო ბლოკირების საკითხებს და მის შედეგებს. ამბობენ, რომ "მხარეები გეგმავენ თანამშრომლობის გაღრმავებას პოლიტიკურ, ეკონომიკურ, საკომუნიკაციო, კულტურულ, ჰუმანიტარულ და ტურიზმის სფეროებში ..."

 

ვიზიტის თემებში ასევე მოიაზრება ორ ქვეყანას შორის სახელმწიფო საზღვრის დემარკაცია. ეს ძალზე მნიშვნელოვანია - სომხეთმა ხომ უკანონოდ „გადაწია“  საზღვარი საქართველოსთან თითქმის მთელ სიგრძეზე და მიიტაცა საქართველოს სასაზღვრო ტერიტორიები, მათ შორის გუჯაბის მონასტერი. მაგრამ ფაშინიანის მთავარი გზავნილი სხვა რამეში მდგომარეობს.

 

ლავროვის განცხადება საქართველოს მიმართ მისი "სიყვარულის" შესახებ უკავშირდება ფაშინიანის თბილისში ვიზიტის დღის წესრიგს. მიზანი არის აზერბაიჯანთან და თურქეთთან საქართველოს რეალური სატრანზიტო თანამშრომლობის ჩაშლა სომხეთის გავლით "ალტერნატიული ტრანზიტის" შეთავაზებით. და ამავე დროს, როგორც "სატყუარა" - გაუმჯობესებული ურთიერთობა და უვიზო რეჟიმი რუსეთის ფედერაციასთან (ლავროვი ამაზე მიანიშნებს). თუმცა, თუ საქართველო წამოეგება ამ ანკესს თავისი ტერიტორიების დეოკუპაციისა და ლტოლვილების დაბრუნების გარეშე, ის სამუდამოდ დაკარგავს როგორც აფხაზეთს  ასევე სამაჩაბლოს.

 

და ყველაზე მნიშვნელოვანი, რითიც ფაშინიანი ჩამობრძანდა: ის დაარწმუნებს ოფიციალურ თბილისს მხარი დაუჭიროს სომხეთის წინააღმდეგობას ზანგეზურის დერეფნის გახსნასთან დაკავშირებით. პოზიციის განმტკიცების მიზნით, ის შეეცდება გამოიწვიოს საქართველოს შიში "სატრანზიტო პოტენციალის დაკარგვის" პერსპექტივით. ალტერნატივის სახით, ფაშინიანი გვთავაზობს გააქტიურდეს მუშაობა ირანი-სომხეთი-საქართველო-ევროპის დერეფნის განხორციელებაზე.

 

სომხური მხარე მეტად ეშმაკურად მოქმედებს  - ის ინვესტიციების მოძიების პირობასაც კი დასდებს საქართველოს პორტების,  პირველ რიგში კი ანაკლიის პორტის, ასაშენებლად და კეთილმოწყობისთვის ოკუპირებულ აფხაზეთთან მდებარე ადმინისტრაციულ საზღვარზე. სწორედ ამაში მდგომარეობს სომხური მხარის მზაკვრული ხრიკი, რომელიც სინქრონიზებულად მოქმედებს რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ხელმძღვანელ სერგეი ლავროვთან.

 

საქმე იმაშია, რომ ყარაბაღის მეორე ომის შემდეგ მკვეთრად გაიზარდა ეთნიკური სომხების შემოდინება აფხაზეთში, რომლებიც იკავებენ განდევნილი ქართველი ლტოლვილების სახლებს, ბინებსა და მიწებს. რეალურად აქ უფრო მეტი სომეხია ვიდრე თავად აფხაზი. სომეხ ნაციონალისტებს არც კი სურთ ქართველი ლტოლვილების საკუთარ სახლებში დაბრუნებაზე საუბარი.

 

ცხადია, სომხეთს არ აქვს საკუთარი ფული ირანი-სომხეთი-საქართველო-ევროპის დერეფნისთვის. მაგრამ ის ეძებს "სპონსორებს". არსებობს ინფორმაცია, რომ სომხური ლობი ცდილობს ჩაერთოს ჩინეთი, ირანი და სპარსეთის ყურის - შავი ზღვის სატრანსპორტო დერეფნის განხორციელებაში. სომხეთი გახდა ამ პროექტის აქტიური წამყვანი; ის იმედოვნებს, რომ ჩინეთი გამოყოფს თანხას ასეთი დერეფნისთვის. არ უნდა დაგვავიწყდეს ისიც, რომ საფრანგეთსაც ასევე აქვს სურვილი  ფეხი მოიკიდოს კავკასიაში ნებისმიერი სახის მფარველობის ქვეშ.

საფრანგეთს აქვს აქტიური კავშირები ირანთან და ურთიერთობების დონე შედარებულია სამხედრო-პოლიტიკურ ალიანსთან-სომხეთთან... ასევე არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ჩინეთი უკვე ირანის მთავარი სამხედრო-პოლიტიკური მოკავშირე გახდა რეგიონში.

 

ფაშინიანს სურს თბილისთან მოლაპარაკებების წარმოებისას სატყუარად გამოიყენოს ფრანგული და ჩინური ინვესტიციები “სპარსეთის ყურე - შავი ზღვა” დერეფანზე სომხეთის გავლით, როგორც ზანგეზურის დერეფნის საწინააღმდეგო საშუალება, რომელიც გაივლის აზერბაიჯანის, სომხეთისა და თურქეთის გავლით ევროპაში.

ამავდროულად, სერგეი ლავროვი დაინტერესებულია, რომ რუსეთმა მიიღოს გზა სომხეთში „თითქმის სომხური“ აფხაზეთის გავლით, როგორც ირანი-სომხეთი-საქართველო-ევროპის დერეფნის მონაკვეთი. უფრო მეტიც, ანაკლიის პორტში ეს დერეფანი ახლოს იქნება ოკუპირებული აფხაზეთის საზღვართან. ლავროვი საუბრობს რუსეთსა და საქართველოს შორის „გაყინვის“ ურთიერთობებზე, მაგრამ სინამდვილეში ქართველი ხალხი დგას აფხაზეთის დაკარგვისა და მისი ოკუპაციის ლეგიტიმაციის პერსპექტივის წინაშე.

 

ამრიგად, რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის სერგეი ლავროვის მხარდაჭერით ვითარდება შემდეგი სიტუაცია:

 

ფაშინიანი აპირებს დაარწმუნოს საქართველო და ჩაითრიოს იგი ავანტიურაში, რომელსაც ბუნდოვანი პერსპექტივა აქვს. ირანს არ აქვს ფული სატრანსპორტო მარშრუტის ასაშენებლად. აქ უნდა გავიხსენოთ აზერბაიჯანის მიერ ირანისთვის გაცემული 500 მილიონი დოლარის სესხი ასტარა-რაშტის რკინიგზის მონაკვეთის მშენებლობისათვის და ჯერ კიდევ არარეალიზებული სომხეთი-ირანის სარკინიგზო მარშრუტის მეგრის გავლით. თავის მხრივ, ჩინეთმა არ გამოხატა მკაფიო ინტერესი ამ პროექტის მიმართ. შეერთებული შტატები შეძლებისდაგვარად შეანელებს ყველა ამ პროცესს. შედეგად, თბილისს ემუქრება აზერბაიჯანთან, თურქეთთან და თუნდაც შეერთებულ შტატებთან ურთიერთობის გაუარესების პერსპექტივა.

 

გარდა ამისა, ყარაბაღის ომმა შექმნა  სამხრეთ კავკასიაში სეპარატიზმის დეოკუპაციისა და ლიკვიდაციის პრეცედენტი. ეს დღეს საქართველოსთვის უმნიშვნელოვანესია და აფხაზეთისა და ცხინვალის დეოკუპაციის, ლტოლვილების დაბრუნების რეალურ იმედს იძლევა.

 

შემდეგი ნაბიჯი არის სომხეთ-აზერბაიჯანის საზღვრის დემარკაცია იჯევან-ყაზახის რეგიონში.  ეს აუცილებლად წამოადგენს სომხეთ-საქართველოს საზღვრის დემარკაციის და სომხეთის მიერ უკანონოდ მითვისებული ტერიტორიების საქართველოში დაბრუნების საკითხს, მათ შორის გუჯაბის მონასტერს. სომეხ ნაციონალისტებს არ სურთ უცხო მიწების და სხვა ადამიანების სალოცავების გაცემა.

 

უფრო მეტიც, უახლოეს მომავალში დაგეგმილია აზერბაიჯანის ყაზახის რეგიონიდან სომხეთის იჯევანის რეგიონში ტრანსსასაზღვრო სატრანსპორტო ხაზის აღდგენა. ეს მარშრუტი დიდ სარგებელს გვპირდება აზერბაიჯანთან და სომხეთთან მოსაზღვრე საქართველოს რეგიონებისთვის. მაგრამ ეს მოხდება, თუ თბილისი არ იჩქარებს ფაშინიან-ლავროვის ეფემერული დაპირებების გამო ბაქოსთან ურთიერთობის გაფუჭებას.

 

ჩვენ გვესმის, რომ ერევანი წამსვლელია ნებისმიერ ეფემერულ პროექტზე: სომხეთის კატასტროფულად გაწურულ ბიუჯეტს სჭირდება სესხები და გრანტები ევროკავშირიდან და შესაძლოა ჩინეთიდან. მაგრამ არა ეროვნული - საქართველოს პოლიტიკური და ეკონომიკური ინტერესების ხარჯზე, ბატონებო!

 

 

 

KavkazPlus

წაკითხულია : 721