ირანს ითრევენ სამხრეთ კავკასიის ომში, რომელიც დასრულდება თავად ირანის სრული დაშლით
21.03.23 16:20

ისლამური რევოლუციის გუშაგთა კორპუსის (IRGC) ტელეგრამის არხმა გამოაქვეყნა ის, რაც არსებითად იყო "გაფრთხილება ულტიმატუმით" აზერბაიჯანისთვის ირანის ხელისუფლების სახელით: "პრეზიდენტმა რაისიმ გარკვევით განუცხადა აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ალიევს, რომ ნებისმიერი ცვლილება ისტორიულ საზღვრებში, რეგიონულ გეოპოლიტიკაში და ირანი-სომხეთის სატრანზიტო მარშრუტები მიუღებელია. ის ასევე უარყოფს ნებისმიერ ევროპულ სამხედრო ყოფნას ნებისმიერი საბაბით. დასავლეთი სტრატეგიულად ვერ გვიფანტავს ყურადღებას“, - აცხადებს IRGC.

 

ამავდროულად, ირანული მედიისა და IRGC-ის ქსელის რესურსების ანტიაზერბაიჯანული რიტორიკა კულმინაციას აღწევს, რაც სომეხ ნაციონალისტებს ძალიან ახარებს. ისინი აგრძელებენ ანტიაზერბაიჯანული ისტერიით პროვოკაციულ ზეწოლას და უკვე "მოუთმენლად ელიან" ომს ირანსა და აზერბაიჯანს შორის სომხური ინტერესებისთვის.

 

სომხური ტელეგრამ-არხები ციტირებენ სალარ სეიფს, მოსყიდულ "ირანელ ანალიტიკოსს":

 

„ალიევს უახლოეს დღეებში ყარაბაღში ფართომასშტაბიანი ოპერაციის დაწყება სურს. ეს ოპერაცია არამარტო სომხეთის, არამედ ირანის წინააღმდეგაც არის მიმართული. ამის ნიშნებიც სახეზეა: 1- ბაქოს მედიაში ყალბი ინფორმაციის ჩაშვება ირანიდან ყარაბაღში ჯარების გადაყვანის შესახებ 2. თავდასხმის დრო არჩეულია ირანში ორკვირიანი ნოვრუზის დღესასწაულის გათვალისწინებით. მიუხედავად იმისა, თუ ვინ მართავს ირანს, ყარაბაღში ნებისმიერი სამხედრო მოძრაობა ბაქო-ანკარა-თელ-ავივის სამკუთხედში, როგორც წესი, არის ქმედება ირანის გეოპოლიტიკური ინტერესების წინააღმდეგ“.

 

რაც ყველაზე საინტერესოა, ირანის ისლამურ რესპუბლიკაში „სხვა ფრონტებზე“ აშკარად შეინიშნება „დამშვიდების" ტენდენცია. ამგვარად, ცნობილი გახდა, რომ ირანის პრეზიდენტმა იბრაჰიმ რაისიმ მიიღო საუდის არაბეთის მეფის სალმანის მოწვევა, ეწვია სამეფოს ორ ქვეყანას შორის შერიგების შეთანხმების დადების შემდეგ.

 

„პრეზიდენტ რაისისადმი მიწერილ წერილში საუდის არაბეთის მეფე მიესალმა ორ მოძმე ქვეყანას შორის შეთანხმებას [და] მიიწვია ერ-რიადში“, - წერს ირანის შტაბის უფროსის მოადგილე პოლიტიკურ საკითხებში მოჰამად ჯამშიდი.

 

ამასობაში, ფაქტობრივად, საუდის არაბეთი და ირანი ბოლო დრომდე საომარ მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ. მართალია, არა "უშუალოდ" ერთმანეთთან, არამედ იემენში ირანელი მარიონეტების, ჰუტების და ყველგან მყოფი IRGC-ის მეშვეობით, რომლებიც საკმაოდ წარმატებით მოქმედებდნენ "იემენის ფრონტზე", ფაქტობრივად, საომარი მოქმედებების საუდის არაბეთის ტერიტორიაზე გადატანით.

 

ჩინეთის შუამავლობით კი, საუდის არაბეთი და ირანი "მკვეთრად დაშოშმინდნენ". ეს კი იმას ნიშნავს, რომ იმავე IRGC-ს აქვს შესაძლებლობა ძალების ნაწილი „იემენის ფრონტიდან“ სამხრეთ კავკასიაში გადაიტანოს. 

 

სხვათა შორის, 2023 წლის 20-22 მარტს მიმდინარეობს ჩინეთის პრეზიდენტის სი ძინპინის ვიზიტი მოსკოვში, რომელიც ასევე გამოცხადდა როგორც "სამშვიდობო" და ბევრი მას უკრაინის ფრონტზე "დამშვიდების" სერიოზულ იმედებს უკავშირებს. სხვათა შორის, ირანის შაჰიდის დრონების იერიშები უკრაინაზე, რომელთა დახმარებითაც გასულ ზამთარში რუსეთის ფედერაციამ სერიოზული დარტყმა მიაყენა უკრაინის ენერგეტიკულ ინფრასტრუქტურას, ბოლო კვირებში შემცირდა და არც რაიმე ინფორმაცია არსებობს ირანული თვითმფრინავები რუსეთში ახალი ფართომასშტაბიანი მიწოდების შესახებ. შესაძლოა, მათ უბრალოდ „ზოგავენ“ სამხედრო ოპერაციებისთვის „მეორე ფრონტზე“.

 

ამგვარად, იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ზოგიერთმა ძალზე ძლიერმა ძალებმა დაიწყეს სამხრეთ კავკასიიდან შორს მდებარე ცხელი კონფლიქტების მკვეთრი "ჩაქრობა" და პირიქით, ისინი ცდილობენ "დიდი ომის გაჩაღებას სამხრეთ კავკასიაში, რათა "არცახის სომხები გადაარჩინონ“. სომეხი ნაციონალისტების ტრადიციული მფარველი საფრანგეთიც ფიქრობს შეუერთდეს ამ "ხსნას".

 

ფრანგული გამოცემის Le Figaro-ს ცნობით, საფრანგეთის სენატში ათეულმა ფრანგმა დეპუტატმა და პოლიტიკოსმა მოუწოდა ოფიციალურ პარიზს "მობილიზებულიყვნენ სომხების დასაცავად" ყარაბაღის სეპარატისტულ ანკლავში და გაეროს რეზოლუცია მიეღოთ არარსებული "ბლოკადის“ დასასრულებლად ლაჩინის გზაზე. ასევე, საფრანგეთის ყოფილ საგარეო საქმეთა მინისტრს კუშნერს გაუჩნდა იდეა „საფრანგეთიდან და ევროკავშირიდან 2 ჰუმანიტარული კოლონა გაგზავნოს ყარაბაღში, რათა „გაუმკლავდეს ბლოკადას“.

 

აშკარაა, რომ სამხრეთ კავკასიაში ახალი ომისთვის საინფორმაციო მზადება უკვე მიმდინარეობს. არ შეიძლება ეს არ გვაშფოთებდეს. ასევე გაჩნდა ინფორმაცია, რომ IRGC ემზადება ტერორისტული ომისთვის აზერბაიჯანის წინააღმდეგ, ქმნის სპეციალურ დანაყოფებს, რაც ნიშნავს, რომ შესაძლოა სერიოზული პროვოკაცია იყოს სომეხი ნაციონალისტების მხარეზე ომში სწორედ ირანის  ჩათრევისთვის.

 

კერძოდ, პრესაში გაჟონა ინფორმაციამ იმის შესახებ, რომ IRGC ერაყის სინჯარში ტერორისტებს ამზადებდა, რათა „ყარაბაღში ქაოსი შეექმნათ“. სინჯარში, რომელიც მოგეხსენებათ ერაყში იეზიდი ქურთების კომპაქტური დასახლების ადგილია, მაგრამ ამჟამად IRGC-ს აკონტროლებს. ირანელი სამხედრო ექსპერტები ქურთული ტერორისტული დაჯგუფებების PKK-ისა და ერაყის გასამხედროებული ჯგუფის ალ-ჰაშდ ალ-შააბის ბოევიკებს სპეციალურ წვრთნას უტარებენ.

 

ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი პროსამთავრობო თურქული გამოცემა Türkiye Gazetesi იუწყება, რომ ერაყის უსაფრთხოების ძალების წყაროებიდან მიღებული ინფორმაციის თანახმად, სპეციალური წვრთნა ორ დახურულ ბანაკში მიმდინარეობს. "ალ-ჰაშდ ალ-შააბის" მეთაური შეიხ აბუ მარვა პასუხისმგებელია რეკრუტირებასა და ლოჯისტიკაზე და შერჩევა ძირითადად ორგანიზაციის წევრ იეზიდებს შორის ხდება. ნათქვამია, რომ 2000 PKK-ის ტერორისტისა და 2000 შიიტი მებრძოლების მომზადება ყარაბაღში ირანის ინტერვენციის ნაწილია. ზანგეზურში, სადაც ირანმა გახსნა საკონსულო, ასევე მიმდინარეობს მუშაობა ადგილობრივ იეზიდებს შორის, რომლებიც დაახლოებით 100 000 ადამიანს შეადგენს სომხეთის მასშტაბით. "გეგმავს ირანი ყარაბაღის მეორე სირიად გადაქცევას?" Türkiye Gazetesi რიტორიკულ კითხვას სვამს.

 

ასევე არსებობს ინფორმაცია, რომ ქურთული ტერორისტული დაჯგუფების PKK-ის წევრები და სომხები ერთად გადიან წვრთნას ყარაბაღში ირანის მიერ მართულ ბანაკში. არის საშიშროება, რომ IRGC-ს სომხეთისა და რუსეთის სამშვიდობო კონტინგენტის დახმარებით ათასობით ბოევიკის ყარაბაღის ტერიტორიაზე გადაყვანას შეძლებს.

 

დღეს სამხრეთ კავკასიაში დიდი ომის გაჩაღების რისკის გაუფასურება შეუძლებელია. დრო სომეხი ნაციონალისტების წინააღმდეგ თამაშობს და ისინი აშკარად "აჩქარებენ" პროვოკაციების იმედით და იმის გათვალისწინებით, რომ ირანის დღევანდელი რეჟიმი, როგორც ბოლო რეალური "პროსომხური" ძალა რეგიონში, "მოერგება" სეპარატისტულ "არწახულ" პროექტს. ბოლოს და ბოლოს კიდევ წელიწადნახევარი და რუსი სამშვიდობოები წავლენ ყარაბაღიდან და შესაძლებელი იქნება სამუდამოდ დაივიწყონ „არცახი“.

 

 

გიორგი კვინიტაძე

წაკითხულია : 631