ანალიტიკა

ვინ და რატომ ახდენს კონფლიქტების პროვოცირებას საქართველოში?
25.05.21 15:20

ბოლო წლების განმავლობაში საქართველო წარმოადგენდა ეთნიკური მშვიდობისა და ჰარმონიის მაგალითს საქართველოს მიწაზე მცხოვრებ სხვადასხვა ხალხს შორის.

საქართველო ასევე იყო სამაგალითო ქვეყანა ინვესტიციების დაცვის თვალსაზრისით, მათ შორის უცხოური ინვესტიციების დაცვით - ეს იყო თუნდაც სამაგალითო სხვა პოსტსაბჭოთა სახელმწიფოებისთვის და მოულოდნელად, გარკვეული გარე ძალების ზემოქმედებით, ყოფილი სტაბილურობის შერყევა დაიწყო.

 

2021 წელს ყველაფერი დაიწყო მდინარე რიონზე ნამახვანის ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობის გამო კონფლიქტის გამწვავებით. საერთო სიტუაცია, რომელიც თითქმის ყველგან გვხვდება, როდესაც ჰიდროელექტროსადგურებს აშენებენ - ინვესტიციური პროექტის მხარდამჭერებისა და მოწინააღმდეგეების მხრიდან გარემოზე ზემოქმედების განსხვავებული შეფასებისა მოულოდნელად გეოპოლიტიკური შეფერილობის მიღება დაიწყო.

 

მოულოდნელად, პროვოკაციებმა დაიწყეს ენერგეტიკული ობიექტებისთვის (საქართველოს ეკონომიკისთვის აუცილებელი) ეროვნული და რელიგიური ფაქტორების მიმაგრება, რის შედეგადაც ქსენოფობიისა და ისლამოფობიის გაღვივება დაიწყეს. მათ ყურადღება მიაქციეს იმ ფაქტს, რომ ნამახვანის ჰესის მშენებლობაში ინვესტორი თურქული კომპანიაა. ამის შემდეგ გაჩნდა პროვოკაციული ჭორები იმის შესახებ, რომ ინვესტორი კომპანია სავარაუდოდ, ”ართმევს ქართულ მიწებს” და ”ააშენებს მეჩეთებს ჰიდროელექტროსადგურის მიდამოებში” და სხვა აბსურდული სისულელეები, რომელსაც საერთო არაფერი აქვს საქართველოს ენერგეტიკის ყველაზე მნიშვნელოვან პროექტთან. .

 

უფრო მეტიც, პროვოკატორები იწყებენ კონკრეტულ თარგმნას საქართველოში არსებული ყოველდღიური კონფლიქტების, როგორც "ეთნიკური" და მათ მასშტაბურად აქცევს. ასეთი კონფლიქტი დმანისის მაღაზიის გარშემო გაბერილი იყო სოციალური ქსელებისა და პროვოკატორების მხრიდან სერიოზულ დაპირისპირებაში ქვემო ქართლის რეგიონში, პატარა დმანისში. შინაგან საქმეთა სამინისტროს უფროსს სიტუაციის მოგვარება მოუწია. ერთ კვირაზე ნაკლებ დროში - და ისევ, როგორც ჩანს, მხოლოდ ყოფითი პრობლემის კონფლიქტი, ამჯერად თბილისში უკვე გაბერილია როგორც "ეთნიკური".

 

თბილისში ახალგაზრდებს შორის ჩხუბი (რაც სამწუხაროდ  დროდადრო თითქმის ყველგან ხდება), როგორც კი ცნობილი გახდა, რომ მასში სხვადასხვა ეროვნების წარმომადგენლები მონაწილეობდნენ, სომხურმა და პრო-სომხურმა მედიამ დაუყოვნებლივ წარმოაჩინა, როგორც „ეროვნული კონფლიქტი“ საქართველოში მცხოვრებ აზერბაიჯანელებსა და ქურთებს შორის (როგორც ჩანს, ეზიდებს შორის).

 

უფრო მეტიც, სწორედ სომხურმა მედიამ დაწერა 23 მაისის საღამოს ყველაზე მეტი ამ ჩხუბის შესახებ. ცხადი ხდება, თუ რა ძალები დგანან საქართველოში მიმდინარე ეთნიკური კონფლიქტებისა და დესტაბილიზაციის პროცესში. განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც ნაირა ჰაირუმიანის სტატია "ირანისა და საქართველოს ურთიერთობები აზერბაიჯანთან საფრთხეშია" (https://www.lragir.am/ru/2021/05/23/206052/) გამოქვეყნდა სომხეთის პრემიერ მინისტრთან ახლოს მყოფ გამოცემაში. ამ მასალას სრულად გთავაზობთ:

 

”ირანის პრეზიდენტმა ჰასან რუჰანიმ თქვა, რომ შეერთებულმა შტატებმა მზადყოფნა გამოთქვა მოხსნას სანქციები ვენაში მოქმედების ერთობლივი ყოვლისმომცველი გეგმის მოლაპარაკებებზე და ირანი მოლაპარაკებებს გამართავს მანამ, სანამ ყველა პუნქტი არ შეთანხმდება.

 

რაც უფრო ახლოვდება ირან-ამერიკული შერიგება, მით უფრო იკვეთება წინააღმდეგობები ირანსა და აზერბაიჯანს შორის. აზერბაიჯანული გაზეთები აღარ მალავენ ანტიირანულ სენტიმენტებს. ბოლო ინციდენტი საზღვარზე, როდესაც ირანელმა მესაზღვრეებმა ორი აზერბაიჯანელი მესაზღვრე მოკლეს, ბაქოში განიხილეს, როგორც ირანული თავდასხმა.

 

კიდევ უფრო დიდი აღშფოთება გამოიწვია ირანის პარლამენტის ეროვნული უსაფრთხოების კომიტეტის ხელმძღვანელის მოჯტაბ ზონურის სიტყვებმა სომხეთის სიუნიკის რეგიონში შექმნილი ვითარების შესახებ.

 

”ჩვენ არ ვიღებთ რაიმე ცვლილებას რეგიონის საზღვრებში, უნდა შენარჩუნდეს რეგიონის ქვეყნების ტერიტორიული მთლიანობა. ამავე დროს, ჩვენ არ ვიღებთ რაიმე რეგიონული ძალების განლაგებას ჩვენს საზღვრებთან. ამიტომ, თუ მიიღება გადაწყვეტილება სომხეთის ტერიტორიის ნაწილის წართმევის შესახებ და შეიქმნება სიტუაცია ჩვენს საზღვრებზე, ანუ გვეყოლება ახალი მეზობელი, ეს ჩვენთვის მიუღებელია”, - თქვა მან. ზონურმა ხაზი გაუსვა, რომ ყოფილი საზღვრები სრულად უნდა იყოს დაცული, "უნდა შენარჩუნდეს საერთო საზღვარი ირანსა და სომხეთს შორის".

 

ბაქოში ამან გამოიწვია გაბრაზებული აფორიაქებები: ინტერნეტში კვლავ გამოჩნდა ფოტოები, სადაც ირანული მანქანები აწვდიდნენ საქონელს არცახს, ხოლო ირანს უწოდებდნენ სომხეთის თანამონაწილეს. ვითარებას ამძაფრებდა ერთ-ერთი რუსული წყაროს ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ერევანში 10 ირანელი გენერალი იმყოფებოდა და სავარაუდოდ, ხელს უშლიდა დოკუმენტის ხელმოწერას საზღვრის დელიმიტაციის შესახებ. ბაქოში ისინი ღიად ამბობენ, რომ ირანი აფერხებს "თურქულ დერეფანს", რომელსაც მოსკოვი ბაქოსა და ანკარასთვის არღვევს.

 

ირანს არ შეუძლია გულგრილად და ნეიტრალურად დააკვირდეს რის გაკეთებას ცდილობენ თურქეთი და რუსეთი სომხეთთან მიმართებაში, სომხეთ-ირანის საზღვართან და რეგიონის ლოგისტიკური პოტენციალით. ირანის ისლამურ რესპუბლიკაში სომხეთის ელჩმა არტაშეს თუმანიანმა ირანის გზისა და ურბანული განვითარების მინისტრთან მოჰამედ ესლამთან შეხვედრის დროს განიხილა ჩრდილოეთ-სამხრეთის დერეფანი, რომელიც უნდა აკავშირებდეს სპარსეთის ყურეს შავ ზღვასთან ირანის გავლით, სომხეთსა და საქართველოს.

 

ცოტა ხნის წინ ერევანს ეწვია საქართველოს პრემიერ-მინისტრი ირაკლი ღარიბაშვილი. სხვათაშორის, სწორედ ვიზიტის დღეს მოხდა აზერბაიჯანის ჯარების შეჭრა სომხეთის ტერიტორიაზე. ამასთან, სომხეთში მყოფმა ქართველმა ოფიციალურმა წარმომადგენლებმა გამოხატეს ინტერესი სპარსეთის ყურის - შავი ზღვის დერეფნის მიმართ. მანამდე საქართველომ უარყო თურქეთისა და აზერბაიჯანის მიერ შემოთავაზებული 3 + 3 პლატფორმა. ეს პლატფორმა გულისხმობს "თურქული დერეფნის" გახსნას სიუნიკის გავლით.

 

შემთხვევითი არ არის, რომ საქართველოში გაძლიერდა ანტითურქული განწყობები.

დღეს თბილისის ცენტრში დიდი მიტინგი იმართება ნამახვანის ჰიდროელექტროსადგურის წინააღმდეგ, რომელსაც თურქული კომპანია აშენებს.

გარემოსდაცვითი ქმედებები იმდენად აშკარად ანტითურქულია, რომ თურქეთის ელჩი საქართველოში იძულებული გახდა რეაგირება მოეხდინა.

 

დღეს თბილისში მასობრივი ჩხუბი მოხდა ქურთებსა და აზერბაიჯანელებს შორის.

მოკლეს ერთი აზერბაიჯანელი. ცოტა ხნის წინ, დმანისში, საქართველოში, აზერბაიჯანელებისა და ქართველების მონაწილეობით მოხდა მასობრივი ჩხუბი, რომელიც გადაიზარდა ბუნტში. საქართველო დიდი შეშფოთებით აკვირდება თურქეთისა და აზერბაიჯანის მადას”.

 

მაშინვე ირკვევა, თუ ვინ არის დაინტერესებული აზერბაიჯანის და საქართველოსა და ირანს შორის ურთიერთობების გაუარესებით და ვინ დგას საქართველოში არსებული პროვოკაციების უკან. ასევე ვისაც სურს წინააღმდეგი იყოს ზანგეზურის დერეფნის გახსნისა აბსოლუტურად არასასურველი პროექტებით, როგორიცაა „ჩრდილოეთ-სამხრეთის“ დერეფანი სომხეთის გავლით.

 

სომხურ ლობის სურს სამხრეთ კავკასიაში გაღვივებულ კონფლიქტებში სხვა გეოპოლიტიკური მოთამაშეების ჩართვაც, რათა ხელი შეუშალოს არსებული და აქტიურად განვითარებადი აღმოსავლეთ-დასავლეთის სატრანზიტო დერეფნებს თურქეთის, საქართველოსა და აზერბაიჯანის, ასევე ზანგეზურის დერეფნის მონაწილეობით.

 

ამისათვის საქართველოში ვითარება განზრახ დესტაბილიზებულია. ფაქტობრივად, სტატიიდან ირკვევა, რომელიც ფაშინიანთან ახლოს მდებარე გამოცემაში გამოქვეყნდა, ერევანში აღიარებენ, რომ ისინი არიან ნამახვანის ჰიდროელექტროსადგურის გარშემო და დმანისსა და თბილისში კონფლიქტების მთავარი "ბენეფიციარები".

 

რატომ ხდება ეს ყველაფერი, ძნელი მისახვედრი არ არის. პროვოკაციებისთვის მნიშვნელოვანია საქართველო გადაიქცეს მუდმივი კონფლიქტების ზონად და შესაძლოა, ომის ზონადაც კი, რათა დაადანაშაულონ ქართული სახელმწიფოებრიობა ”ქმედუნარიანობაში”, საგარეო ძალების დახმარებით სომხეთისკენ ”სამხედრო დერეფნის” გარღვევაში. ხოლო ამასობაში ბუნებრივია, ქართული მიწების სომხეთთან, პირველ რიგში სამცხე-ჯავახეთთან შეერთებით.

 

მართლაც, შექმნილ ვითარებაში „საგარეო სამხედრო დახმარების“  შესაძლებლობის გარეშე, სომხეთი იძულებულია დაიცვას მიღწეული შეთანხმებები, მათ შორის ზანგეზურის დერეფანზე. სომხეთში განლაგებულ რუს სამხედროებსა და მესაზღვრეებსაც კი მოუწევთ დერეფნის ნორმალური ფუნქციონირების უზრუნველყოფა. მაშინაც კი, თუ კოჩარიანის მსგავსი რევანშისტების ხელისუფლებაში დაბრუნდებიან.

 

მართლაც, ახლა ყარაბაღის პირველი ომისგან განსხვავებით, სომხეთში რუსული დაჯგუფების უზრუნველყოფა დაბლოკილია საქართველოს გავლით. სომეხი ნაციონალისტები ვეღარ იყენებენ რუსულ ჯარს საკუთარი ინტერესებიდან გამომდინარე, როგორც ყარაბაღის პირველი ომის დროს.

 

თუ საქართველოში ქაოსია, მაშინ სომეხი პროვოკატორები ყველაფერს გააკეთებენ ისე, რომ ”ჩრდილოეთ-სამხრეთის” დერეფანი საქართველოს გავლით სომხეთსა და ირანში ”სამხედრო” გახდეს. შემდეგ კი, "საქართველოს გავლით" სომხეთში, რუსულმა სამხედრო ჯგუფმა შეიძლება უბრალოდ "გაჭრა" არსებული სატრანზიტო კომუნიკაციები აღმოსავლეთ-დასავლეთის ხაზის გასწვრივ და ზანგეზურის დერეფანი დაბლოკოს. სწორედ ამისკენ ისწრაფვიან სომეხი ნაციონალისტები.

კონფლიქტების გასაღვივებლად, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს დესტაბილიზაცია მთელ სამხრეთ კავკასიაში, ისინი იყენებენ ყველა შესაძლებლობას საქართველოში.

 

 

KavkazPlus

წაკითხულია : 523