ანალიტიკა

იყო თუ არა მთელი ტიფლისი სომხური?
24.12.21 16:20

„არცახის“ პროექტისა და აზერბაიჯანული მიწების ხარჯზე დიდი სომხეთის გაფართოების მცდელობის ჩავარდნის შემდეგ, სომეხი ნაციონალისტები სულ უფრო ხშირად საუბრობენ იმაზე, რომ „სომხური“ მიწები და ქალაქები საქართველოში მდებარეობს. შეუძლებელია ამან არ აგვაღელვოს. მითუმეტეს, როცა საქართველოს მიმართ პრეტენზიებს აყენებს სომხური საზოგადოების „აზრთა გამრიგე“ კულტურის სფეროდან  „გადასული“ პოლიტიკაში.

 

ასეთების რიგს, რა თქმა უნდა მიეკუთვნება სომეხი რეჟისორი და სცენარისტი, ასევე ულტრანაციონალისტი პოლიტიკოსი, სომხეთის ევროპული პარტიის თავმჯდომარე ტიგრან ხზმალიანი. ხზმალიანი არის „სეპარატისტი და სტაჟიანი ექსტრემისტი“.

 

ჯერ კიდევ 1988-1990 წლებში ტიგრან ხზმალიანი იყო ყარაბაღის სეპარატისტული მოძრაობის წევრი, რომელიც ითხოვდა „მიაცუმს“ - აზერბაიჯანული ყარაბაღის სომხეთთან მიერთებას. ყარაბაღის პირველი ომის დროს ტიგრან ხზმანლიანი „ინფორმაციულ ომს აწარმოებდა“ „არცახის“ სეპარატისტების სასარგებლოდ. 1991-1993 წლებში მუშაობდა ყარაბაღში სომხური მედიის სამხედრო  კორესპონდენტად სეპარატისტთა მხარეს, ასევე გახლდათ   გეორგ პეტროსიანის ე.წ. სეპარატისტული "მთიანი ყარაბაღის" ე.წ. „უზენაესი საბჭოს“ თავმჯდომარის საინფორმაციო თანაშემწე.

 

2009 წლიდან ტიგრან ხზმალიანი აქტიურად არის ჩართული სომხეთის პოლიტიკაში, სომხური საზომებითაც კი გამოირჩეოდა რადიკალური ტერორისტული შეხედულებებით. კერძოდ, ტერორისტ ჟირირ სეფილიანთან ერთად დააარსა მოძრაობა „სარდარაპატი“, რომელსაც მოგვიანებით „წინარე პარლამენტი“ ეწოდა.

2018 წლის 6 ნოემბერს ტიგრან ხზმალიანმა მხარდამჭერებთან ერთად დააარსა სომხეთის ევროპული პარტია და არჩეულ იქნა მის თანათავმჯდომარედ. ტიგრან ხზმალიანის გადაწყვეტილება, "გადაუაროს" საქართველოს და მის დედაქალაქზე სომხებს პრეტენზია გამოუცხადოს, შემთხვევითი სულაც არ არის.

 

ტიგრან ხზმალიანი პირდაპირ აცხადებს, რომ თბილისი არის „სომხური ქალაქი“:

 

 

ტიგრან ხზმალიანის მთავარი თეზისები გამოირჩევა ქართველთმოძულეობით.

ამბობს, რომ მამამისი "ტიფლისელი სომეხია", ის კატეგორიულად აცხადებს, რომ "100 წლის წინ მთელი თბილისი სომხური ქალაქი იყო". თუმცა, მაშინ მისი თქმით ქართველებმა თბილისის „გაქართველება“ დაიწყეს.

 

იმათ, ხზმალიანის თქმით ქართველები იმაში არიან დამნაშავეები, რომ საკუთარ დედაქალაქში დასახლდნენ და საკუთარი ქართული ენისა და კულტურის განვითარებას „ბედავდნენ“!

 

შეგახსენებთ, რომ მე-19 და მე-20 საუკუნის დასაწყისში თბილისში სომეხი მოსახლეობის უზარმაზარი პროცენტი, რომელსაც ტიგრან ხზმალიანის მაგვარი სომეხი ნაციონალისტები ახსენებდნენ არ გაჩენილა, რადგან „ძირძველი“ იყო.

უბრალოდ, ქართული სახელმწიფოებრიობის ლიკვიდაციით და სომხებზე "ფსონის დადებით", რუსეთის იმპერიამ ხელი შეუწყო სომხების ჩამოსახლებას კავკასიურ საკუთრებაში, მათ შორის საქართველოში თურქეთიდან და ირანიდან. და რა თქმა უნდა, სომხები განსაკუთრებით მათი მდიდარი ნაწილი, დასახლდნენ უპირველესად სრულიად კავკასიის ეკონომიკურ ცენტრში - თბილისში.

 

ჩამოსახლებული სომხების მოზღვავებამ და დიდი ხნის განმავლობაში რუსეთის ადმინისტრაციის მფარველობამ მათ მიმართ, უბრალოდ არ მისცა საშუალება ქართველებს ნორმალურად დასახლებულიყვნენ და თავიანთ ისტორიულ დედაქალაქში „მზის ქვეშ“ ადგილი მოეპოვებინათ. მდიდარი სომხები ხომ უმთავრესად თანატომელებს ქირაობდნენ, თბილისში ცხოვრება ძვირი ღირდა და არასომეხისთვის ძნელი იყო სამუშაოს პოვნა ღირსეული ხელფასით, ზოგჯერ თითქმის შეუძლებელი.

 

და მხოლოდ მას შემდეგ, რაც საზღვარგარეთიდან სომეხი მიგრანტების შემოდინება შეწყდა და პროვინციებიდან ჩამოსულმა ქართველებმა თავისუფლად შეძლეს თავიანთ დედაქალაქში დასახლება, ისინი კვლავ, როგორც ეს ყოველთვის იყო საქართველოს ისტორიაში რუსეთის იმპერიის მმართველობის პერიოდის გამოკლებით იქცნენ უმრავლესობად.

 

მაგრამ ამავდროულად, ქართველებმა სომეხი ნაციონალისტებისგან განსხვავებით, რომლებმაც ფაქტიურად „გაწმინდეს“ ისტორიული აზერბაიჯანული ქალაქი ირევანი მისი მკვიდრი მოსახლეობისგან, არ განდევნეს და არ განდევნეს სომხები. და ის, რომ ბევრმა მათგანმა მოგვიანებით ქართული გვარები აიღეს და ფულის სანაცვლოდ „ქართველად“ დარეგისტრირდნენ - ეს კითხვები ტიგრან ხზამალიანმა უნდა დაუსვას არა ქართველებს, არამედ მის თანატომელებს. ქართველები ამას არავის აიძულებდნენ და რატომღაც, მაგალითად, იგივე აზერბაიჯანელებს არც გვარი და არც გრაფა „ეროვნება“ შეუცვლიათ.

 

ის, რომ თბილისში ქართველები თითქოს სომხებს „ჩაგრავდნენ“, მორიგი პროპაგანდისტული ტყუილია. თუმცა მას რატომღაც ყველა ის სომეხი ავრცელებს, ვისი მშობლებიც, ისევე როგორც ხზმალიანის, თბილისს უკავშირდებოდნენ და მათ შორის რატომღაც ქართველოფობების მასა გვხვდება. ამის ყველაზე ნათელი მაგალითია რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი სერგეი ლავროვი-კალანტაროვი.

შეუძლებელია იმის ახსნა, თუ რამ გამოიწვია მათი სიძულვილი საქართველოსა და ქართველების მიმართ. ალბათ იმით, რომ მათ თავიანთი კაპიტალი არ "აჩუქეს" "უძველეს მრავალტანჯულ ხალხს"? მაგრამ აზერბაიჯანელებმა, სხვათა შორის, სომხებს თავიანთი ქალაქი ირევანი წარუდგინეს ისტორიაში მათი პირველი სახელმწიფოს დედაქალაქად. და სად არის მადლიერება?

 

ტიგრან ხზმალიანის განცხადება, რომ ქართველებმა „გააქართველეს“ თბილისი, ორი წვეთი წყალივით ჰგავს აფხაზი სეპარატისტებისა და სომეხი ნაციონალისტების ბრალდებას, რომ ქართველებმა თურმე  „გააქართველეს“ ​​ისტორიულად ქართული ქალაქი სოხუმი. ყველამ მშვენივრად იცის, როგორ დასრულდა ასეთი პროვოკაციული ბრალდებები.

 

 ახლა სოხუმი "სომხურდება" და სულ უფრო და უფრო მეტად და დიდი ხანია აქ უფრო მეტი სომეხია, ვიდრე აფხაზი. მაგრამ თუ თბილისში არც ერთ ქართველს არ წაურთმევია სომეხისთვის ბინა ან სახლი, სოხუმში, პირიქით,  სომხები ცხოვრობენ ქართულ სახლებში და ბინებში, რომელთა მასპინძლები გააძევეს ან მოკლეს.

 

300 ათასზე მეტი ქართველი იძულებული გახდა დაეტოვებინა მშობლიური აფხაზეთი ტიგრან ხზმალიანის მსგავსი ადამიანების გამო (ისიც „სხვა ფრონტზე“, თუმცა ინფორმაციულად, მაგრამ მაინც მონაწილეობდა მკვიდრი მოსახლეობის გენოციდსა და განდევნაში). და ამის შემდეგ მას გამბედაობა ყოფნის განაცხადოს, რომ როგორც ამბობენ ქართველები „ჩაგრავდნენ“ სომხებს და ამიტომ სომხები, თურმე იძულებულნი იყვნენ მიეტოვებინათ თავიანთი „მშბლიური“ ქალაქი თბილისი. ტიგრან ხზმალიანის მსგავსი ადამიანების განცხადებები "სომხური" თბილისის შესახებ, სამცხე-ჯავახეთში სომეხი "ჯავახკ" სეპარატისტების პრეტენზიებთან ერთად  ერთობ საგანგაშო სიმპტომია.

 

 

 

Kavkazplus

წაკითხულია : 316