ანალიტიკა

"არცახელ" სოხუმელ და ცხინვალელ სეპარატისტთა პანიკა - ხერსონს თმობენ
11.11.22 14:40

2022 წლის 9 ნოემბერი ხანკენდში, სოხუმსა და ცხინვალში სეპარატისტთა შორის ნამდვილი პანიკა გავრცელდა. ამ დღეს რუსულმა პროპაგანდამ ოფიციალურად გამოაცხადა, რომ რუსეთის საოკუპაციო ჯარები თმობენ ხერსონს და გადადიან დნეპრის მარცხენა სანაპიროზე.

 

იმისათვის, რომ გავიგოთ რამდენად შოკისმომგვრელი იყო ეს ამბავი იმ „არცახელი“ სეპარატისტებისთვის, რომლებსაც რუსეთის გადარჩენის იმედი ჰქონდათ, საჭიროა გავიგოთ, როგორია ხერსონის „ოფიციალური სტატუსი“ კრემლისთვის. სეპარატისტებს  ხომ სწორედ ე.წ. „არცახის სტატუსი“-ს შესახებ უყვართ საუბარი ბოლო დროს.

 

ხერსონის ოლქი ცოტა ხნის წინ ანექსირებული იქნა რუსეთის მიერ ყალბი "რეფერენდუმის" შემდეგ და ეს ოკუპირებული უკრაინის რეგიონი, რუსეთის ფედერაციის კონსტიტუციის მიხედვით, ახლა რუსეთის ფედერაციის მოსკოვის, სანქტ-პეტერბურგის, კრასნოდარის ტერიტორიის და სხვა რეგიონების მსგავსი ფედერალური სუბიექტია. ანუ ეს ისეთი "სტატუსია", რომ "არცახელი" სეპარატისტები ვერც იოცნებებდნენ - ბირთვული ზესახელმწიფოს შემადგენლობაში ყოფნას.

 

სამწუხაროდ, რუსული "ზესახელმწიფო" დიდწილად სომხური ლობის ძალისხმევის წყალობით წარსულს ჩაბარდა. სომხური ლობის ინტერესებიდან გამომდინარე, რუსეთის ფედერაციამ საზღვრების გადაკეთებაზე ითამაშა და უკრაინაში აგრესიასა და ომზე წავიდა. ამ ომში რუსეთის ფედერაცია უკვე განიცდის აშკარა დამანგრეველ მარცხს. ანუ რუსეთი ვეღარ ფლობს „საკუთრად“ გამოცხადებულ ტერიტორიებს და ფაქტობრივად თმობს „საკუთარ“ რეგიონალურ ცენტრს „საკუთარი მოქალაქეებით“.

 

"რუსეთის ფედერაციის რეგიონული ცენტრის" უკანონო სტატუსი დიდად ვერ დაეხმარა ხერსონში ადგილობრივ კოლაბორაციონისტებს. მეტიც, ვერც ეგრეთ წოდებული „არცახის სტატუსი“ უშველის, როგორადაც არ უნდა აცხადებდნენ მას სომეხი ნაციონალისტები.

 

რუსეთის ფედერაცია ვერ იცავს ხერსონში ახლად გამომცხვარ "მოქალაქეებს", რომლებსაც ახლახანს საზეიმოდ გადასცა პასპორტები. თუმცა, სინამდვილეში „არცახის“ სეპარატისტებს "ხერსონის სცენარის“ იმედი ჰქონდათ აზერბაიჯანულ ყარაბაღთან დაკავშირებით, ხანკენდში რუსული ტრიკოლორებით გამოსახავდნენ ასო Z, რასაც ენთუზიაზმით აშუქებდა კრემლის მთავარი პროპაგანდისტი მარგარიტა სიმონიანი, როცა აცხადებდა რომ „არცახი“ არის რუსეთი“.

 

რუსეთის ფედერაციის სამხედრო მანქანამ ხელი მოაწერა თავის უძლურებას, ვინაიდან ვერ შეინარჩუნა ხერსონი, რომლის შენარჩუნებაც კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ოკუპირებული უკრაინის მიწების შესანარჩუნებლად. საკითხავია - დაიცავს თუ არა ის სეპარატისტებს ხანკენდში, სოხუმსა და ცხინვალში, როდესაც ჩნდება კითხვა ამ ტერიტორიების, შესაბამისად, აზერბაიჯანისა და საქართველოს სრული კონტროლის ქვეშ გადასვლის შესახებ? და რის საფუძველზე დაიცავს იგი ამ სეპარატისტებს?

 

შეუმდგარი "არცახი"-ს სეპარატისტებს სულ რაღაც ორ წელზე ცოტა მეტი დარჩენიათ რუსი სამშვიდობოების მფარველობის ქვეშ ყოფნისთვის. შემდეგ იწურება მათი აზერბაიჯანში ყოფნის 5-წლიანი ვადა, რომელიც 44-დღიანი ომის შემდგომი ზავით არის გათვალისწინებული და ისინი აუცილებლად დატოვებენ აზერბაიჯანულ ყარაბაღს. ხანკენდი აზერბაიჯანის სრული კონტროლის ქვეშ მოექცევა. სოხუმის სეპარატისტები ასევე "ვერ შეაკავებენ" რუსეთის საოკუპაციო ჯარებს და რუსეთის სამხედრო ბაზას გუდაუთაში, რომელიც საქართველოს ტერიტორიაზე აბსოლუტურად უკანონოდ მდებარეობს.  ასეთი უკანონობის საკითხი აუცილებლად დადგება თუ საქმე მივა უკრაინის ომის შედეგების შემდეგ სამშვიდობო შეთანხმების დადებამდე.

 

რუსეთის უუნარობა შეენარჩუნებინა ხერსონი ნაწილობრივ აიხსნებოდა იმით, რომ რუსეთის შავი ზღვის ფლოტმა უკრაინის კონფლიქტში თავისი სისუსტე გამოავლინა. მან არა მხოლოდ ვერ შეიტანა წვლილი ოდესისა და ნიკოლაევის ოკუპაციაში (როგორც თავდაპირველად აგრესორებმა დაგეგმეს), არამედ დაკარგა ფლაგმანი კრეისერი "მოსკვა", ცოტა ხნის წინ კი მას ოკუპირებულ სევასტოპოლში მისსავე ბაზაზე თავს დაესხნენ უპილოტო თვითმფრინავები. იმავდროულად, რუსეთის სამხედრო კონტროლი ყირიმსა და აფხაზეთზე ეფუძნებოდა რუსეთის ფედერაციის შავი ზღვის ფლოტის „უძლეველობის“ რწმენას. დღეს აშკარაა, რომ რუსეთის შავი ზღვის ფლოტს არ აქვს შანსი თანამედროვე ომში. ის სამარცხვინო მარცხებს განიცდის იმ ქვეყნის არმიის დარტყმებით, რომელსაც ფაქტობრივად საკუთარი საზღვაო ფლოტი საერთოდ არ გააჩნია. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ყირიმისა და სეპარატისტული აფხაზეთის დაცვას, ძლიერი სურვილის შემთხვევაშიც კი, რუსი ოკუპანტები ვერ შეძლებენ.

 

 რუსეთი, რომელიც ამავდროულად საერთაშორისო შუამავლების დახმარებით ხერსონს თმობს, ფაქტიურად უკრაინას სამშვიდობო მოლაპარაკებებს ევედრება. ზავის დადების გზით, ის იმედოვნებს, რომ შეინარჩუნებს უკრაინის ოკუპირებულ ტერიტორიების ნაწილს  მაინც, პირველ რიგში ყირიმს. კრემლისთვის ყირიმი იყო სავარაუდო „რუსული იმპერიალიზმის აღორძინების“ სიმბოლო, მაგრამ სინამდვილეში ის ხდება სირცხვილისა და ღალატისთვის შურისძიების სიმბოლო.

 

ბოლოს და ბოლოს, ე.წ. „რუსული ყირიმი“ თავდაპირველად ასეთი გახდა ეკატერინე II-ის დროს (მონუმენტი დაანგრიეს უკრაინულ ოდესაში) რუსეთის მიერ ხელშეკრულების მოღალატური დარღვევის შედეგად, რომლის მიხედვითაც ყირიმის ხანატი თავდაპირველად დამოუკიდებელ და სუვერენულად გამოცხადდა. 2014 წელს კი საერთაშორისო სამართალი კიდევ ერთხელ დაარღვია რუსეთის ფედერაციის ხელისუფლებამ, რომელმაც უკანონოდ დაიპყრო უკრაინული ყირიმი, რომელიც სხვათა შორის ოფიციალურად მანამდე იგივე რუსეთმა უკრაინულად აღიარა.

 

აშკარაა, რომ დღეს კრემლი ყველაფერზე თანახმაა, ოღონდ კიევი დაკმაყოფილდეს 2022 წლის 23 თებერვლის პოზიციებზე დაბრუნებით, მაგრამ უკრაინა ამას არასოდეს დასთანხმდება. ამიტომ, რუსეთს თუ არ უნდა უფრო მეტად მოეჭრას თავი, ვალდებულია 1991 წლიდან დაუბრუნდეს თავის საერთაშორისო საზღვრებს.  ეს ნიშნავს უკრაინის დონბასის, მოლდოვის დნესტრისპირეთის და საქართველოს აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის გაწმენდას მათი საოკუპაციო ძალებისგან. ეს შეიძლება მოხდეს ბევრად უფრო სწრაფად, ვიდრე ამას პანიკაში მყოფი, მაგრამ "გარდაუვალის გადადების" იმედით სეპარატისტები იმედოვნებენ.

 

აიძულებს რა უკრაინას სამშვიდობო მოლაპარაკებებს დათანხმდეს, რუსეთი ერთ თვეზე მეტია უტევს უკრაინის ენერგეტიკულ ინფრასტრუქტურას, რამაც გამოიწვია უკრაინაში ელექტროენერგიის გათიშვა. გაცილებით უარესი მდგომარეობაა სეპარატისტულ აფხაზეთში ელექტროენერგიით მომარაგების მხრივ. თანაც, იქ არავინ ბომბავს ან ესვრის ენერგეტიკულ ინფრასტრუქტურას. საქართველოს „მძევლად“ მყოფი ენგურჰესიდან უფასო ელექტროენერგიის მიღებით, სეპარატისტებს ელექტრო ქსელის სათანადო მდგომარეობის შენარჩუნებაზეც კი არ შეუწუხებიათ თავი, რის გამოც ისინი რეგულარულად გამოდიან მწყობრიდან ყოველგვარი ომისა და დაბომბვის გარეშე. ანუ, სეპარატისტებს მოპარული ელექტროენერგიის განკარგვაც კი არ შეუძლიათ, რათა უბრალოდ უზრუნველყონ საკუთარი არსებობა. გამოდის, რომ თუ რუსეთი იძულებული იქნება დატოვოს სეპარატისტული რეგიონი და ჯარის ევაკუაცია მოახდინოს, შეწყვიტოს სეპარატისტების დაფინანსება და „ჰუმანიტარული დახმარება“, მაშინ  ჰუმანიტარული კატასტროფა დადგება ყოველგვარი ომის გარეშე.

 

 აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის სეპარატისტების ლიდერებმა, მოროდიორებმა და კრიმინალებმა უკვე უნდა იფიქრონ იმაზე თუ რა უნდა გააკეთონ, როცა რუსეთი სოხუმს და ცხინვალს ისევე დათმობს, როგორც ხერსონს. ყოველივე ამის შემდეგ, უსარგებლო იქნება რუსეთში „დამალვა“ და რუსეთის ფედერაციის ხელმძღვანელობისა და რუსეთის ფედერაციის სპეცსამსახურების მადლიერების იმედად ყოფნა.

 

ეს მათ უნდა ისწავლონ კოლაბორაციონისტის, ე.წ. საოკუპაციო „ხერსონის ადმინისტრაციის“ უფროსის მოადგილის კირილ სტრემუსოვის მაგალითზე. ეს ოდესღაც ნიჭიერი უკრაინელი ჟურნალისტი ხერსონიდან დამპყრობლების სამსახურში ჩადგა, თვლიდა, რომ "რუსეთი სამუდამოდ აქ იქნება". ხერსონის ჩაბარების წინა დღეს, უკრაინის ერთგული კოლეგები დაუკავშირდნენ მას ძველი მეგობრობის გამო და მოუწოდეს, როგორმე ეცადა უკრაინის ჯარს დანებებულიყო, მისულიყო აღიარებით, რათა სიცოცხლე შეენარჩუნებინა. გულწრფელი მონანიების გათვალისწინებით და იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ იგი არ მონაწილეობდა დამპყრობლების სადამსჯელო ქმედებებში და კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადენილ დანაშაულებში, კირილ სტრემუსოვს, რომელსაც ხუთი შვილი ჰყავდა და ცოლი მეექვსეს ელოდა, შეეძლო სასჯელის მოხდა უკრაინის ციხეში. თვითონაც ცოცხალი დარჩებოდა და შვილებს ობლებს არ დატოვებდა. მაგრამ ის ბოლომდე იმედოვნებდა, რომ ოკუპანტები „არ მიატოვებდნენ მათიანს“.

 

შედეგად, იმავე დღეს 2022 წლის 9 ნოემბერს, რუსეთის ჯარების მიერ ხერსონის ჩაბარების შესახებ გამოცხადების წინა დღეს, კირილ სტრემუსოვი ლიკვიდირებული იქნა ოკუპანტების სპეცსამსახურების მიერ. ოფიციალურად, ის სავარაუდოდ "ავარიაში გარდაიცვალა" ხერსონის რეგიონის რუსეთის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე. მაგრამ, უკრაინელი ჟურნალისტების თქმით, რუსეთის სპეცსამსახურებმა  უბრალოდ „ოპერატიულად“ მოიცილეს თავიდან კოლაბორაციონისტი, რომელიც მათ აღარ სჭირდებოდათ, ისე რომ „ზედმეტად ბევრი არ ელაპარაკა“.

 

იგივე ან კიდევ უფრო უარესი ბედი შეიძლება გაიზიარონ "აცახის", სოხუმის და ცხინვალის სეპარატისტმა ლიდერებმა, მით უმეტეს თუ მათაც "ხელები სისხლში აქვთ მოსვრილი". ამიტომ, მათთვის რჩევაა, სცადონ ნებაყოფლობით ჩაბარება, შესაბამისად, აზერბაიჯანისა და საქართველოს სამართალის წესების დაცვით. დროულმა ნებაყოფლობითმა „ჩაბარებამ“ და გულწრფელმა მონანიებამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს სასამართლოს გადაწყვეტილებაზე მათი დანაშაულისთვის სასჯელის შემსუბუქების შესახებ. ასე მაინც გადაურჩებიან სიკვდილს. მცირეოდენი შანსიც კი არ არსებობს იმისა, რომ მათ ცოცხლებს დატოვებენ მოსკოვში ოკუპანტების სპეცსამსახურები და სეპარატისტების მფარველები.

 

 

ალექსანდრე ზაქარიაძე

წაკითხულია : 640