ინდოეთიდან ტრანზიტი აზერბაიჯანის გავლით განხორციელდება: რუსეთი სასწრაფოდ დებს ინვესტიციას რაშტ-ასტარას გზაზე

19.05.23 12:40


„კავკაზპლუსი“ სტატიაში "ჩრდილოეთ-სამხრეთის სარკინიგზო დერეფნის „გილიანის უფსკრული“ ძალიან სწრაფად მოიხსნება" (https://kavkazplus.com/news.php?id=39067) უკვე ისაუბრა რაშტ-ასტარას რკინიგზის მშენებლობის სწრაფად დასრულების მნიშვნელობაზე. ეს რკინიგზა უზრუნველყოფს პირდაპირ სარკინიგზო კავშირს აზერბაიჯანის ძირითად ნაწილსა და ირანს შორის, შესაბამისად ირანისა და აზერბაიჯანის გავლით პირდაპირი კავშირის შესაძლებლობას ინდოეთის ოკეანესა და რუსეთს შორის.

 

  ასეთი კომუნიკაცია ასევე დამყარდება ზანგეზურის დერეფნის გახსნის შემდეგ, ვინაიდან ნახიჩევანს უკვე აქვს პირდაპირი სარკინიგზო კავშირი ირანთან. თუმცა, როგორც ჩანს, რუსეთმა გადაწყვიტა არ დალოდებოდა, ვიდრე მისი სომეხი "მოკავშირეები" შეასრულებენ თავიანთ ვალდებულებებს 2020 წლის ნოემბრის სამშვიდობო ხელშეკრულებით და მიეღწია სამხრეთ-ჩრდილოეთ სარკინიგზო სატრანზიტო მარშრუტის რაც შეიძლება ადრეულ გახსნას. ამავდროულად, რუსეთის ფედერაცია მზადაა ამ პროექტში მნიშვნელოვანი ფინანსური რესურსები ჩადოს როგორც საკუთარ ქვეყანაში, ასევე ირანში, ფაქტობრივად დააფინანსოს რაშტ-ასტარას რკინიგზის მშენებლობა.

 

რუსულმა ანალიტიკურმა ცენტრმა „აქცენტებმა“ ცოტა ხნის წინ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ რუსეთი ირანისთვის გამოყოფს  1,3 მილიარდ დოლარს ჩრდილოეთ-სამხრეთის დერეფნის ბოლო მონაკვეთის დასასრულებლად.  „ირანი მიიღებს ზუსტად იმდენ თანხას, რასაც დაღესტანი: აქ დასრულდება დერბენტის, მახაჩკალას და ხასავიურტის შემოვლითი საავტომობილო გზები. ირანული ტვირთი დაღესტნის ტერიტორიაზე ქალაქების გვერდის ავლით უნდა შემოვიდეს“, - განაცხადა რუსეთის პრემიერ-მინისტრმა მიხაილ მიშუსტინმა.

 

დაღესტნის ახალი გზების მშენებლობა მხოლოდ 2025 წელს დაიწყება და დასრულდება მხოლოდ 2027 წლისთვის. ირანის რკინიგზა რუსული ფულით 2026 წელს ამოქმედდება. ასე გამოდის: დაღესტანი გახდება „ბოთლის ყელი“ ყველაზე მნიშვნელოვან სატრანზიტო მარშრუტზე – ასკვნის „აქცენტები“.

 

  ირანისა და აზერბაიჯანის საზღვარზე რკინიგზის მხოლოდ 150 კილომეტრის სიგრძის მონაკვეთი 2009 წლიდან ვერ დასრულდა. პროექტი ამოქმედდა სანქციების გამო: რუსეთს სჭირდებოდა ახალი სატრანზიტო დერეფანი. დაიწყო ორმხრივი მოლაპარაკებები  და ირანელებმა ფული მიიღეს.

 

  ახალ მონაკვეთს ექნება ორგანზომილებიანი ლიანდაგი - რუსული (ფართო) და ირანული (ვიწრო) სტანდარტები. „უნაკერო“ ტრანზიტი საშუალებას იძლევა საქონელი 10 დღეში იქნას მიწოდებული ფინეთის ყურის პორტებიდან ინდოეთის ოკეანისკენ.

 

რა თქმა უნდა, ის, რომ რაშტ-ასტარას რკინიგზის მშენებლობა დაჩქარდება, უდავო სარგებელია სამხრეთ კავკასიის მთელი რეგიონისთვის. მათ შორის საქართველოსთვისაც. ყოველივე ამის შემდეგ, ტვირთის მნიშვნელოვანი ნაწილი ინდოეთის ოკეანის სანაპიროდან რაშტისა და ასტარას გავლით წავა არა მხოლოდ რუსეთში, არამედ საქართველოში, შემდეგ კი შავი ზღვის პორტებიდან ევროკავშირის ქვეყნებში (რომლებიც ბევრად უფრო ახლოს არიან, ვიდრე ფინეთის ყურის პორტები), ან თურქეთამდე სარკინიგზო ბაქო-თბილისი-ყარსი-ევროკავშირი.

 

რაშტ-ასტარას რკინიგზის მშენებლობის დასრულების პროექტის განხორციელებამ უნდა აიძულოს სომხეთი  დააჩქაროს ზანგეზურის დერეფანზე ნაკისრი ვალდებულებების შესრულება და მეგრის გავლით რკინიგზის აღდგენა. ეს რკინიგზა ჯერაც მოთხოვნადია. ყოველივე ამის შემდეგ, თუ ტვირთების ძირითადი ნაკადი ასტარაზე გაივლის, საერთაშორისო ტრანზიტის მნიშვნელობა ზანგეზურის დერეფნით და მეგრის გავლით რკინიგზაზე შემცირდება. შესაბამისად, სომხეთის პოტენციური შემოსავალი ტრანზიტიდან შემცირდება.

 

როგორ იცხოვრო და როგორ უნდა გამოიმუშაო ფული სავაჭრო და სატრანზიტო ურთიერთობებზე მეზობლებთან საერთაშორისოდ აღიარებული ტერიტორიის ერევნის 29000 კვადრატულ კილომეტრზე, ახლა უკვე უნდა იფიქრო. თუ მას არ სურს გადაიქცეს დეგრადირებულ და სრულიად იზოლირებულ „სახმელეთო კუნძულად“, რომელსაც გვერდს აუვლის ყველა სატრანზიტო ნაკადი. ვინაიდან სომხეთს, როგორც „სამხედრო დასაყრდენს“ სამხრეთ კავკასიაში უკვე არავინ „გამოკვებავს“.

 

 

გიორგი კვინიტაძე

წაკითხულია : 208


დატოვეთ კომენტარები

(გთხოვთ, კომენტარებში თავი შეიკავოთ რელიგიური, რასობრივი და ნაციონალური დისკრიმინაციის გამოხატვისაგან, ნუ გამოიყენებთ სალანძღავ და დამამცირებელ გამოთქმებს, ასევე კანონსაწინააღმდეგო მოწოდებებს.)

გამოაქვეყნეთ
დასაშვებია 512 სიმბოლოს შეყვანა

ახალი ამბები