ანალიტიკა

აფხაზეთის დიდებული წარსული და პათეტიკური სეპარატისტული 'ელიტა', რომელსაც აფხაზეთი არასწორი მიმართულებით მიჰყავს
13.04.24 16:50

მედიაკლუბმა „აფსნი.იაჰია“ ცოტა ხნის წინ გამოაქვეყნა ინტერვიუ ე.წ. სერგეი შამბას „აფხაზეთის უშიშროების საბჭო“-ს სეპარატისტთა მდივანთან, რომელშიც მან აფხაზეთ-რუსეთის ურთიერთობების დღევანდელი დონე შეაფასა:

 

„მიმაჩნია, რომ ჩვენი სუვერენიტეტის დონე ამჟამად უპრეცედენტოა. ამიტომ, როგორც ისტორიკოსს, შემიძლია ვთქვა, რომ ჩვენი სახელმწიფოს განვითარებაში იყო სხვადასხვა ეტაპები, რითაც ყოველთვის შეგვიძლია ვიამაყოთ, ეს არის აფხაზეთის სამეფოს წარმოშობისა და არსებობის პერიოდი. ამ დროსაც კი გარკვეულწილად დამოკიდებულნი ვიყავით ბიზანტიაზე, რადგან აფხაზი მეფეები იქიდან იღებდნენ ტიტულებს, ფაქტობრივად ისინი ბიზანტიის მთავარი პოლიტიკური მოხელეები იყვნენ. დღეს ჩვენ ვართ სრულიად დამოუკიდებელი სახელმწიფო, რამდენადაც ეს შესაძლებელია მსოფლიოში, რა თქმა უნდა, გვაქვს ვალდებულებები, რომლებიც ეხება მსოფლიო პროცესებში მონაწილე ნებისმიერ სახელმწიფოს, მაგრამ დღეს ჩვენი მთავარი სტრატეგიული მოკავშირე და სავაჭრო-ეკონომიკური პარტნიორია რუსეთი, რომელიც გვიხსნის უსაფრთხოებისა და განვითარების ყველა შესაძლებლობას, რადგან საზოგადოების ყველაზე მნიშვნელოვანი პრობლემა უსაფრთხოებაა. სავსებით ცხადია, რომ ასეთ დიდ ძალასთან, ატომურ ძალასთან მოკავშირე ურთიერთობა გვაქვს, საკმაოდ საიმედო გარანტიები გვაქვს. კაცობრიობის ისტორიაში ყველა პატარა სახელმწიფო ეძებს მოკავშირეებს და საბოლოოდ, რთული პოლიტიკური ბრძოლით და ჩვენი სამხედრო გამარჯვებით, დღეს გვაქვს ისეთი საიმედო შესაძლებლობა, რომ დავიცვათ ჩვენი ქვეყანა და ჩვენი საზოგადოება”, – განაცხადა სერგეი შამბამ.

 

საკმაოდ ცბიერი სვლაა - სერგეი შამბამ კარგად იცის, რომ დღევანდელ რუსეთში პოპულარულია ბიზანტიის ან რომის იმპერიის "მემკვიდრეობის" კონცეფცია, სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, "მეორე რომისა". ამბობენ, რომ ჩვენ ოდესღაც "მეორე რომის" ვასალები ვიყავით, მოსკოვი კი "მესამე რომი" გახდა.

 

როგორც ისტორიკოსმა, სერგეი შამბამ რამდენიმე მნიშვნელოვანი პუნქტი უნდა იცოდეს.

 

ქართული სახელმწიფო წარმონაქმნების დამოკიდებულება ბიზანტიის (ან რომის) იმპერიაზე ხანმოკლე იყო. აფხაზეთი სწორედ ამ „მეორე რომს“ „გამოეყო“ და ქართული მიწების „შეკრების პუნქტად“ იქცა ხაზართა სახაკანოს წყალობით, რომელიც მხარს უჭერდა მართლმადიდებელ ქართველებს იმ ხატმებრძოლთა წინააღმდეგ, რომლებმაც დროებით ხელში ჩაიგდეს ძალაუფლება რომის იმპერიაში.

 

იმჟამინდელი აფხაზეთის მაცხოვრებლები მოძმე ქართველებისგან არ გამოიყოფოდნენ. მათ დაიწყეს ეკლესიებში ლოცვა ქართულად (და არა ბერძნულად, როგორც ეს იყო ბიზანტიის მმართველობის პირველ ხანებში), მაგრამ შეინარჩუნეს თავიანთი უნიკალური კულტურა (განსხვავებით ბიზანტიაში ასიმილირებული მრავალი ხალხისგან, რომლებიც „ბერძნებად“ იქცნენ).

 

ქართველ მეფეთა ტიტულში პირველი იყო „აფხაზთა მეფე“ - ეს არის ის მაღალი თანამდებობა, რომელიც აფხაზეთს ეკავა ერთიან ქართულ სახელმწიფოში, როგორც თავდაპირველ „ბირთვს“. დროთა განმავლობაში ერთიანი ქართული სახელმწიფო არა მხოლოდ კონსტანტინოპოლის ან „მეორე რომის“ „ალტერნატივად“ იქცა კავკასიის ქრისტიანებისთვის, არამედ მალევე აჯობა ამ „მეორე რომს“ ძალაუფლებით.

 

თამარ მეფის დროს, მას შემდეგ რაც კონსტანტინოპოლი ჯვაროსნებმა აიღეს და ბიზანტია დაიშალა, ქართველებმა მისი აღმოსავლეთის საკუთრების საფუძველზე მოაწყვეს "ჯიბის რომის იმპერია" ანუ "ჯიბის ბიზანტია", რომლის ცენტრიც ტრაპიზონი გახლდათ (დღევანდელი ტრაპიზონი). ამ სახელმწიფო წარმონაქმნის სათავეში ჩაუყენეს კომნენოსთა კანონიერი დინასტია, რომელიც დაკავშირებული იყო ქართველ მეფეებთან და ეყრდნობოდა აღმოსავლეთ შავიზღვისპირეთის მკვიდრ მოსახლეობას - ლაზ ქართველებს.

 

სხვაგვარად რომ ვთქვათ, სრულიად არ იყო საჭირო ქართველთა და აფხაზთა ერთიანი სახელმწიფოს წარმოდგენა „მესამე რომად“ (როგორც მოგვიანებით მოსკოვმა გამოაცხადა თავი).  კანონიერი „მეორე რომი“ („ბიზანტიის მთავარი ნაწილი“ - ტრაპიზონის იმპერია, რომელსაც ოფიციალურად ერქვა არა „ტრაპიზონი“, არამედ „ბიზანტიის“ მსგავსად - რომაული) საქართველოს ვასალი აღმოჩნდა (და არა პირიქით).

 

"რომის იმპერატორი" ფაქტობრივად "აფხაზთა მეფის" ვასალი გახდა! ეს არის ის დიდებული ისტორია, რაც აფხაზებს ჰქონდათ მოძმე ქართველ ხალხთან ერთად.

 

რა ხდება ახლა აფხაზების სავარაუდო „სუვერენიტეტთან“ დაკავშირებით? აი, რა ხდება: აფხაზი ხალხი იღუპება და მათი მიწა დასახლებულია უცხოტომელებით (ძირითადად სომეხი ჩამოსახლებულებით). წარმოსახვითი „სუვერენიტეტის“ საფარქვეშ სეპარატისტული ელიტა აფხაზურ მიწებს და თავისი ხალხის მომავალს უცხოებს უთმობს. ცოტა ხნის წინ, რუსეთის ხელმძღვანელობამ ბიჭვინთა (პიცუნდა) აფხაზეთს წაართვა, არ გაითვალისწინა აფხაზი ხალხის აზრი ამ საკითხთან მიმართებაში და ეს მხოლოდ დასაწყისია.

 

ამგვარად, აფხაზური სეპარატისტული „სუვერენიტეტის“ დონე ამჟამად უპრეცედენტოა იმ კუთხით, რომ ისტორიაში არასდროს ჰქონია სახელმწიფო სუბიექტს, რომელიც თავს „სუვერენულად“ მიიჩნევს, ამდენი რეალური უფლებები და შესაძლებლობები; მათ შორის, თვითგადარჩენის ძირითადი უფლება.

 

რუსეთის ფედერაციის ოკუპანტების ახირებით, აფხაზეთს შეიძლება უბრალოდ ჩამოერთვას ნებისმიერი მიწა, როგორც მოეპრიანება, იქნება ეს ბიჭვინთაში თუ სოხუმის აეროპორტის მიმდებარედ. აფხაზეთში ოკუპანტებს შეუძლიათ დაუკითხავად განათავსონ ნებისმიერი სამხედრო ობიექტი, რომელიც აფხაზეთსა და აფხაზ ხალხს გარე სამხედრო თავდასხმის საფრთხის წინაშე აყენებს, მსგავსად რუსეთის ფედერაციის შავი ზღვის ფლოტის ბაზისა  ოჩამჩირეში. ფორმალურად, სავარაუდოდ, „სუვერენულმა“ სეპარატისტმა აფხაზეთმა უკრაინას ომი არ გამოუცხადა. არადა უკვე ჩათრეულია მასში ოკუპანტების მიერ აფხაზი ხალხის ნების საწინააღმდეგოდ. დღეს კი აფხაზები უკრაინის ფრონტზე იღუპებიან და მათი ნათესავები და მეგობრები, ფაქტობრივად, უკრაინის თავდასხმების „ლეგიტიმურ სამიზნედ“ იქცნენ. მთელი აფხაზეთი ხომ ზონაა, სადაც რუსი სამხედრო პირები და მათი ობიექტებია განთავსებული.

 

აფხაზმა საზოგადო მოღვაწემ თენგიზ ჯოპუამ ფეისბუქის საკუთარ გვერდზე ძალიან კარგად აღწერა სეპარატისტების წარმოსახვითი „სუვერენიტეტი“. კერძოდ, მან დაწერა პოსტი, რომელშიც ასახავს იმას, სჭირდება თუ არა აფხაზ სეპარატისტულ „ელიტას“ სხვა სახელმწიფოს ნაწილი. თუნდაც "მესამე რომისა":

 

  „ამ შემთხვევაში ქრება საზღვრები, მათ შორის ელიტარული, და ჩნდება კონკურენცია, იმდენად ძლიერი და დაუნდობელი, რომ ჩვენს პოლიტიკურ ელიტას არ აქვს საკმარისი ხასიათი და ძალა, რომ არა მხოლოდ ფეხზე დადგეს, არამედ ოთხზეც გადარჩეს. მათ სწრაფად „დააჩოქებენ“ და ადგილს მიუჩენენ, არა საუკეთესოს, საერთო „ერთა სატუსაღოში“, როგორც სწორად აღნიშნა ლენინმა, თანაც აღნიშნა სწორ კონტექსტში.

 

მთელი ეს ჭორაობა საკავშირო სახელმწიფოს ირგვლივ, რომ არაფერი ვთქვათ ვინმესთან შეერთებაზე, თვალში ნაცარს გავს. ელიტას ეხერხება პირფერობა, მიტმასნება და ატლასის ხალიჩებზე ხოხვა, რადგან ყველა ამ სიცრუის გარეშე არ იქნება ფული, და თუ არ იქნება ფული არ იქნება ძალაუფლებაც. ხალხი გუბურაში მოქცეული თევზივით გამოკვებეს, და ისევ პურს ელოდება, მხოლოდ პურს და სანახაობაც  კი აღარ არის საჭირო.

 

პარადოქსულია, სახელმწიფო ინსტიტუტების წალეკვა, რასაც ჩვენი პოლიტიკური ელიტა უშვებს და მხარს უჭერს, თავად აგდებს აფხაზეთს არასწორ ხელში. ელიტა და მთელი მისი ოჯახი იქნებიან პირველნი, ვინც დაეცემა, როდესაც აფხაზეთი გახდება სხვა სახელმწიფოს ნაწილი, მთელი მათი მიწები, ხალხისთვის მოპარული სიმდიდრე - ყველაფერს წაართმევენ. ისინი ამას კანით გრძნობენ. თანაც როგორ გრძნობენ და ეშინიათ... მე-19 საუკუნის შუა ხანებში პეტერბურგში უკვე დაისვა აფხაზური ელიტის საკითხი. იქ ვიღაცას გაუკვირდა, რატომ გადაწყვიტეს აფხაზმა დიდებულებმა, რომ ისინი თავადები იყვნენ... ასე რომ, ისტორია შეისწავლეთ და ბედნიერნი იქნებით“, - შეახსენა თენგიზ ჯოპუამ.

 

თენგიზ ჯოპუას არ უხსენებია, რომ აფხაზმა დიდებულებმა შეინარჩუნეს თავიანთი დიდებულების უფლებები მხოლოდ იმიტომ, რომ დაადასტურეს, რომ ისინი იყვნენ ქართველი თავადაზნაურობის ნაწილი, რაც ჭეშმარიტად ასე იყო. ქართველ დიდებულთა კეთილშობილური ღირსება რუსეთის იმპერიაში არავის დაუყენებია.

 

ამ აფხაზ დიდებულებს რომ ემტკიცებინათ თავიანთი „ქართველებისგან განცალკევება“, მაშინ მათ არამარტო არ დაუტოვებდნენ საგვარეულო უფლებებსა და შეღავათებს, არამედ, შესაძლოა, ისინი უბრალოდ გადაესახლებინათ, ისევე როგორც აფხაზი ხალხის უმრავლესობა. აფხაზთა მცირე ნაწილმა მშობლიურ მიწაზე დარჩენა მეტწილად იმიტომ შეძლო, რომ ქართველი ლიდერები მათ მხარში უდგნენ რუსეთის ცარისტული ხელისუფლების წინააღმდეგ.

 

დღევით ნათელია, რომ საქართველოს კონსტიტუციით ჭეშმარიტად გარანტირებული აფხაზი ხალხის მომავალი მხოლოდ მოძმე ქართველ ხალხთან ერთობით შეიძლება შენარჩუნდეს. ქართველ ხალხთან შერიგების გარეშე, საქართველოსთან ერთიანობის გარეშე აფხაზებს მომავალი არ აქვთ.

 

ოკუპანტებზე მთლიანად დამოკიდებული სეპარატისტული ფსევდო „სუვერენიტეტი“ გამოიყენება მხოლოდ იმისთვის, რომ უცხოტომელებმა დაიკავონ აფხაზეთის მიწები. აფხაზი ხალხს კი, უკვე ისედაც გადაშენებულს, ემუქრება ან განდევნა ან განადგურება მორიგ ომში ან „სპეციალურ სამხედრო ოპერაციაში“.

 

 

ალექსანდრე ზაქარიაძე

წაკითხულია : 1099