ანალიტიკა

გადმოისვრიან თუ არა უმეთაურო კსკ „ვაგნერს“ სამხრეთ კავკასიაში?
28.08.23 22:26

კსკ „ვაგნერი“ უკვე „შენიშნეს“ სამხრეთ კავკასიაში ბრძოლებში. 44-დღიანი ომის შემდეგ დაუყოვნებლივ გავრცელდა ინფორმაცია, რომ კსკ ვაგნერის დაქირავებული ჯარისკაცები ამ ომის დასკვნით ეტაპზე გადაიყვანეს ყარაბაღში, სადაც ისინი იბრძოდნენ სომხეთისა და "არცახელ" სეპარატისტთა მხარეზე და ცდილობდნენ დაებრკოლებინათ აზერბაიჯანული არმია, კერძოდ შუშაში.

 

მაშინ Wagner PMC-ის დაგვიანებულმა მონაწილეობამ ვერ იხსნა სომეხი დამპყრობლები დამარცხებისგან. თუმცა, უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ფედერაციის აგრესიის დაწყების შემდეგ, კვლავ გაჩნდა ინფორმაცია, რომ სომეხი რევანშისტები და „არცახელი“ სეპარატისტები ყარაბაღისთვის ახალ ომში სწორედ ამ კსკ-ზე ან მის „წარმოებულებზე“ ამყარებდნენ იმედებს. ახალი ომისთვის ერევანიც და სეპარატისტებიც აქტიურად ემზადებიან და არ სურთ ყარაბაღის ერთიან აზერბაიჯანში ინტეგრაციასთან შეგუება.

 

ცოტა ხნის წინ კსკ ვაგნერის ხელმძღვანელობის გარდაცვალების გარემოებებმა ასევე გვაიძულა გაგვეხსენებინა კავშირი კსკ ვაგნერისა და სომხურ ლობის შორის. 2023 წლის 23 აგვისტოს საღამოს, მოსკოვიდან სანკტ-პეტერბურგში ფრენის დროს ჩამოვარდა Wagner PMC-ის ხელმძღვანელის ევგენი პრიგოჟინის ბიზნეს-ჯეტი. დაღუპულთა შორის, გარდა თავად პრიგოჟინისა, მისი მოადგილე დიმიტრი უტკინისა და ვაგნერის PMC-ის ერთ-ერთი მთავარი ლიდერის, ვალერი ჩეკალოვის გარდა,  იყო ვინმე ევგენი მაკარიანი. რა როლი ეკავა მაკარიანს პრიგოჟინის გარემოცვაში და ვინ იყო ის ზოგადად - დეტალური ინფორმაცია არ არსებობს. არაერთი მედიასაშუალება ევგენი მაკარიანს "უშიშროების მცველს" უწოდებს, მაგრამ ის მანამდე არ გამოჩენილა პრიგოჟინის ან ვაგნერის PMC ხელმძღვანელობის "მცველად".

 

სანქტ-პეტერბურგის გამოცემა "ფონტანკამ" ევგენი პრიგოჟინის ჩამოვარდნილი ბიზზნეს-თვითმფრინავის, საჰაერო ტრანსპორტის ფედერალური სააგენტოს მიერ გამოქვეყნებული მგზავრთა შესახებ  სიიდან მოკლე დოსიე შეაგროვა. ამ ინფორმაციიდან გამომდინარე, კითხვები უფრო მეტია, ვიდრე პასუხები:

 

”ევგენი მაკარიანი ცხოვრობდა მაგნიტოგორსკში, ჩელიაბინსკის რეგიონში, მის შესახებ ცოტა რამ არის ცნობილი - მას არ ჰქონდა სოციალურ ქსელები, არ იყო ნასამართლევი, იყო 38 წლის. ათ წელზე მეტი ხნის წინ მკვლელობისთვის გაასამართლეს მამამისი, მაგრამ უზენაესმა სასამართლომ საქმე ახალი განხილვისთვის გაგზავნა და ის არამონაწილეობის გამო გაათავისუფლეს. ზოგიერთი ცნობით, ის ადრე რაიონის პოლიციის თანამშრომელი იყო, ვაგნერთან ერთად 2016 წლიდან იბრძოდა სირიაში“, - წერს გაზეთი.

 

იმ ფაქტს, რომ საკმაოდ მნიშვნელოვან ფრენაზე, რომელიც აღმოჩნდა უკანასკნელი (ამისთვის ევგენი პრიგოჟინი ჩამოვიდა აფრიკიდან), ვაგნერის PMC-ის ხელმძღვანელობამ წაიყვანა სომეხი ეროვნების თითქმის უცნობი პირი (რომლის მამასაც ჰქონდა სერიოზული პრობლემები კანონთან, მაგრამ ვინც აშკარად მოახერხა ძლიერი სომხური ლობის დახმარებით მათი „გადაჭრა“) გარკვეულ აზრებამდე მივყავართ. ასევე იმ ფაქტსაც, რომ სწორედ ვაგნერის კსკ გარემოდან გამოვიდნენ საკვანძო ფიგურები, რომლებმაც ახლახან შექმნეს მისი "შვილობილი" სტრუქტურა - არბატის სომხური ბატალიონი, კერძოდ, ჰაიკ გასპარიანი, კსკ ვაგნერის ერთ-ერთი მეთაური,  დღეს კი უკვე "არბატისა".

 

ცნობილია ისიც, რომ ევგენი პრიგოჟინი არც თუ ისე კარგად ექცეოდა აზერბაიჯანს და აზერბაიჯანელებს. ამის ერთ-ერთი მიზეზი ალბათ ის იყო, რომ რუსეთის ფედერაციაში მისი ერთ-ერთი მთავარი პოლიტიკური ოპონენტი, სანქტ-პეტერბურგის გუბერნატორი ალექსანდრე ბეგლოვი, რომელიც დაიბადა ბაქოში და ძალიან კარგ ურთიერთობას ინარჩუნებდა აზერბაიჯანულ თემთან. მაგრამ ფაქტი ფაქტად რჩება, რომ სომხურ-აზერბაიჯანულ კონფლიქტში კსკ ვაგნერის ხელმძღვანელობა აშკარად სომხეთის მხარეს იყო.

 

დღეს, როდესაც დაიღუპნენ ევგენი პრიგოჟინი და დიმიტრი უტკინი, კსკ "ვაგნერი" კვლავ რჩება საკმაოდ ეფექტურ სამხედრო სტრუქტურად "დადასტურებული სამხედრო" პერსონალით. და არ არის გამორიცხული, რომ უახლოეს მომავალში შეეცადონ ამ სტრუქტურის გამოყენებას „გეოპოლიტიკურ დაპირისპირებაში“.

 

რატომღაც ყველა დარწმუნებულია, რომ კსკ „ვაგნერისთვის“ უკვე განსაზღვრულია აფრიკაში „საქმიანობის სფერო“, მაგრამ პრიგოჟინის გარდაცვალება (რომელსაც "თითქმის ყველა აბრალებს" კრემლსა და ფედერალური უსაფრთხოების სამსახურს) შეიძლება დაკავშირებული იყოს არა იმდენად რუსულ მოვლენებთან და შურისძიებასთან 2023 წლის 23-24 ივნისს კსკ ვაგნერის აჯანყებისთვის, არამედ აფრიკასთან.

 

ევგენი პრიგოჟინი ხშირად სწორედ აფრიკაში ეჯახებოდა უხეშად

 

 ყოფილ კოლონიალურ "კონტინენტის ბატონებს" - ფრანგებს, რომლებიც, პირველ რიგში, დაჟინებით მოითხოვდნენ, რომ კსკ "ვაგნერს" ემოქმედა პარიზის მიერ დადგენილ "ჩარჩოში", "ნებადართული" ზღვარის გადაკვეთის გარეშე, და მეორეც, უარს არ ამბობდნენ კსკ ვაგნერის გამოყენებაზე მსოფლიოს სხვა რეგიონებში, სადაც არის "ფრანგული ინტერესები".

 

პრიგოჟინის გარდაცვალება "თითქმის იდეალურად მოერგო" საფრანგეთს. არავინ ფიქრობს მის დაინტერესებაზე „შემთხვევითი ავიაკატასტროფის“ მიმართ. და უნდა აღიაროთ, რომ იგივე პრიგოჟინი მოკლულიყო აფრიკაში, მაშინ მის სიკვდილში საზოგადოების ცნობიერებაში დამნაშავე არა კრემლი და ფედერალური უსაფრთხოების სამსახური იქნებოდნენ, არამედ საფრანგეთი, რომელსაც "პრიგოჟინისტები" აქტიურად აძევებდნენ მალიდან, ბურკინა ფასოდან და ნიგერიიდან.

 

პრიგოჟინის გარდაცვალების შემდეგ, უფრო და უფრო მეტი ინფორმაცია ჩნდება, რომ PMC Wagner-ის საქმიანობა აფრიკაში სწრაფად ჩერდება. ნაკლებად სავარაუდოა, რომ კრემლი პრიგოჟინის გარეშეც მისცემს საშუალებას, რომ PMC ვაგნერი კვლავ გახდეს მნიშვნელოვანი ფაქტორი რუსეთსა და რუსეთ-უკრაინის ომში. მათ ჯერ კიდევ არ დავიწყებიათ შიში, რომელიც რუსული ელიტის ბევრმა წარმომადგენელმა განიცადა 23-24 ივნისს პრიგოჟინის აჯანყებასთან და მოსკოვის წინააღმდეგ ვაგნერის PMC-ის კამპანიასთან დაკავშირებით.

 

რჩება სამხედრო ოპერაციების კიდევ ერთი „პოტენციური“ თეატრი, რომელიც, ყველა მინიშნებით, შესაძლოა უახლოეს მომავალში „აფეთქდეს“ - სამხრეთ კავკასია. და იგივე საფრანგეთი, რომელიც ცალსახად დგას სომეხი რევანშისტების მხარეზე და ამუშავებს გეგმებს „არცახის გადასარჩენად“, მისი ფაქტობრივი „მოკავშირეების“, იგივე ირანის მონაწილეობით, აქტიურად იწყებს ბრძოლას ომის გაჩაღებაზე სამხრეთ კავკასიაში.

 

შესაძლოა. „ირანთან იმავე რიგებში“ ბრძოლა კიდევ ერთ ფრონტზე (სირიაში იგივე „ალიანსის“ შემდეგ), იგივე პრიგოჟინისთვის, პრობლემატური ყოფილიყო. არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ევგენი პრიგოჟინი არასოდეს მალავდა არც ებრაულ წარმომავლობას და არც ისრაელის მიმართ სიმპათიას. ხოლო სამხრეთ კავკასიის „დიდ ომს“ ირანის მონაწილეობით შეუძლია ისრაელი მტრად შერაცხოს მათ მიმართ, ვინც ასეთ პირობებში თანახმაა „იყოს ირანის მოკავშირე“.

 

დღეს ევგენი პრიგოჟინი მკვდარია, მაგრამ კსკ ვაგნერის  სამხედრო სტრუქტურა დარჩა, ისევე როგორც ისინი, ვინც მზად არიან გამოიყენონ იგი საკუთარი ინტერესებისთვის და "დააფინანსონ" მისი დაქირავებულები. ამრიგად, სამხრეთ კავკასიის რეგიონისთვის ახალი ომის საშიშროება გასაგები ხდება, რადგან მასში შესაძლოა მკვეთრად გაიზარდოს იგივე კსკ-ების როლი. და რა იწვევს კსკ-ების აქტიურ გამოყენებას, რომლებიც არაფერზე იხევენ უკან, ეს ვაგნერის მიერ დედამიწის პირიდან აღგვილი უკრაინული ბახმუტის ნანგრევებით შეიძლება აიხსნას.

 

გიორგი მაზნიაშვილი

წაკითხულია : 343