ანალიტიკა

„არცახი“ იძირება, გარბიან თუ არა სეპარატისტები თუ წინ ახალი პროვოკაციებია?  
01.09.23 21:48

ყველა ნიშნით, პარიზის მერის, ან იდალგოს მონაწილეობით გამართულმა „ფრანგულმა პიარმა“ „არცახის“ სეპარატისტებს სასურველი შედეგი არ მოუტანა. ფრანგულმა „ჰუმანიტარულმა დახმარებამ“ „საერთაშორისო რეზონანსი“, თითქოს, „მოშიმშილე ალყაში მოქცეული“ არცახის მიმართ“ პრაქტიკულად ვერ ჰპოვა. ეს ნიშნავს იმას, რომ საფრანგეთის დახმარებით სეპარატისტული პროექტის „არცახის“ გადარჩენა ნამდვილად ვერ მოხერხდება. უფრო მეტიც, საფრანგეთს აქვს საკუთარი, უფრო აქტუალური საზრუნავი - პირველ რიგში აფრიკაში.

 

გაბონში, რომელიც ბოლო დრომდე იყო რესურსებით (მათ შორის ნავთობით) ერთ-ერთი უმდიდრესი პარიზის უპირობო „სამკვიდრო“ და აფრიკული კოლონია, მოხდა სახელმწიფო გადატრიალება. დიდი ალბათობით, ბურკინა ფასოს, მალისა და ნიგერის შემდეგ ეს ქვეყანაც სრული საფრანგეთის კონტროლიდან გამოვა. ასეთ ვითარებაში პარიზს შეუძლია უპირატესობა მიანიჭოს თავის „აფრიკულ“ პოლიტიკას „სომხურთან“ მიმართებაში, რათა ტყუილად არ გაფანტოს ძალები და რესურსები.
ან იდალგოსთან ვიდეოზარით საუბრის შემდეგ, სეპარატისტმა „არცახის“ ე.წ „პრეზიდენტმა“ თანამდებობა დატოვა. ეს სავსებით ბუნებრივია, რადგან არაიიკ ჰარუტიუნიანი, ისევე როგორც მისი მფარველი ერევანში, ნიკოლ ფაშინიანი, პირველ რიგში დასავლეთის (მათ შორის საფრანგეთის) მხარდაჭერას ეყრდნობა.

კრემლის პროტეჟეებთან (იგივე რუბენ ვარდანიანთან) არაიკ ჰარუტიუნიანს ურთიერთობა, რბილად რომ ვთქვათ, „არ გამოუვიდა“. როგორც ჩანს, არაიიკ ჰარუთუნიანი და მისი „გუნდი“ განწირულ „არცახს“ ტოვებენ. 2023 წლის 31 აგვისტოს „პრორუსული“ სომეხი ნაციონალისტი მიკა ხაჩატურიანი საკმაოდ ღვარძლიანად გამოეხმაურა არაიიკ ჰარუტიუნიანის წასვლის შესახებ ამბებს:

„შექსპირისეული ვნებები ცალკე აღებული არაიკ ჰარუთუნიანის თავში ჩაცხრა, ისევე როგორც მისი ბიზნეს საქმეები და არა მარტო სომხეთში.ბ

ენზინგასამართი სადგურები ნაყიდია, ფული გადამალულია, ჩემოდნები ჩალაგებულია, საყვარლები დაბინავებულია, წასვლაც შეიძლება.

ხვალ არაიიკ ჰარუთუნიანი გურგენ ნერსესიანის გადაყენების შემდეგ თანამდებობას დატოვებს.
სახელმწიფო მინისტრის პოსტზე დაინიშნა არცხის რესპუბლიკის უშიშროების საბჭოს მდივანი სამველ სერგეევიჩ შაჰრამანიანი, რომელსაც ფართო უფლებამოსილებები მიენიჭა.
არაიკი, არ გინდა წასვლამდე ჩამოჯდე? ერთი თხუთმეტი წლით?"

 

ამ უკანასკნელში შეიძლება დაეთანხმო მიკა ხაჩატურიანს. არაიკ ჰარუტუნიანი, სამართლიანად, უნდა იყოს იხდიდეს სასჯელს, თანაც, სასურველია, აზერბაიჯანის ციხეში. სხვა სეპარატისტ ლიდერებთან ერთად, რომლებიც, როგორც ჩანს, არაიკ ჰარუტიუნიანის შემდეგ დაიწყებენ ყარაბაღის დატოვებას.

თუმცა, პრორუსული სომხური ლობი და რევანშისტები, ყველა ნიშნით, ჯერ არ შეგუებიან იმ ფაქტს, რომ მათ მოუწევთ აზერბაიჯანული მიწიდან სრულად და სამუდამოდ გასვლა. დიდი ალბათობით, კრემლი, რომელიც დღეს ყველანაირად ცდილობს უკრაინაში დროებითი ზავის დადებას, ან როგორმე უკრაინის ომის „გაყინვას“, ერთდროულად შეეცდება „არცახის“ სეპარატისტების გადარჩენას. ამ სეპარატისტული პროექტის გარეშე, რომელიც პირველი იყო სსრკ-ში და საიდანაც ყველა სხვა სეპარატისტმა აიღო მაგალითი, მოსკოვიდან აუცილებლად ჩავარდება სხვა პროექტები, მათ შორის სოხუმი და ცხინვალი.

სრულიადაც არ არის შემთხვევითი, რომ არაიკ ჰარუტიუნიანის გადადგომა დაემთხვა ყარაბაღში რუსი „სამშვიდობოების“ მეთაურის „როტაციას“. ყარაბაღში რუსეთის სამშვიდობო ძალების ახალი მეთაური გენერალ-მაიორი კირილ კულაკოვი გახდა. ის გენერალ-პოლკოვნიკ ალექსანდრე ლენცოვს შეცვლის, რომელიც ამ თანამდებობაზე მხოლოდ 4 თვეა. 54 წლის კულაკოვი ყაზანის უმაღლესი სამხედრო სამეთაურო სკოლის მეთაური 2017 წლიდან იყო. 2014-2017 წლებში მეთაურობდა სუვოროვის, კუტუზოვის და ალექსანდრე ნეველის ორენბურგის კაზაკთა ბრიგადის მე-7 გვარდიის სატანკო წითელი დროშის ორდენებს.

რა პოლიტიკას გაატარებს რუსი სამშვიდობოების ახალი მეთაური, ჯერაც უცნობია. თუმცა, არსებობს საფრთხე, რომ ახალი მეთაურის პირობებში სეპარატისტების გადარჩენის „ცხინვალის სცენარი“ ამოქმედდება. შეგახსენებთ, რომ 2008 წლის აგვისტოში რუსეთის ფედერაციის ფართომასშტაბიან შემოჭრას საქართველოში წინ უძღოდა პროვოკაციები რუსი "სამშვიდობოების" მონაწილეობით. ცხინვალის სეპარატისტთა მიერ ორგანიზებული იმ შეიარაღებული პროვოკაციის დროს (ქართული სოფლების და პოზიციების დაბომბვა), ქართული მხარის იძულებითი პასუხი კრემლის პროპაგანდამ გამოაცხადა, როგორც სავარაუდო „თავდასხმა რუს სამშვიდობოებზე"

სომეხი პოლიტოლოგი იშხან ვერდიანი, რომელიც კარგად იცნობს სეპარატისტულ „სამზარეულოს“, ასევე საგანგაშო ნიშნად მიიჩნევს ყარაბაღიდან არაიკ ჰარუტიუნიანის გაქცევას. მას მიაჩნია, რომ ეს ცუდი ამბავია და უარყოფითად იმოქმედებს სომხურ-აზერბაიჯანული სამშვიდობო პროცესის მომავალზე.

„არაიიკ ჰარუტიუნიანის წასვლა ცუდი ამბავია სამშვიდობო პროცესისთვის. მთელი თავისი ოდიოზურობის მიუხედავად, არაიკი დარჩა პაშინიანის ადამიანად, ანუ ადამიანად, რომელსაც თეორიულად შეეძლო აზერბაიჯანთან შესაძლო დიალოგის განხილვა.
ნებისმიერი, ვინც მის ადგილს დაიკავებს, იქნება შურისმაძიებელი პრორუსული ძალების წარმომადგენელი, რამაც შესაძლოა სრულიად მოულოდნელ შედეგებამდე მიგვიყვანოს.

აღსანიშნავია, რომ ეგრეთ წოდებული „არცახის კონსტიტუციის“ მიხედვით „პრეზიდენტის“ გადადგომას აუცილებლად უნდა მოჰყვეს „პარლამენტის“ დაშლა. თუ „პარლამენტი“ არ დაიშლება, ეს ნიშნავს, რომ კვაზისახელმწიფოებრივი სუბიექტი „არცახი“ დაკარგავს ყოველგვარ ლეგიტიმაციას საკუთარი კანონებით, ანუ გადაიქცევა წმინდა ტერორისტულ ორგანიზაციად.

აქედან გამომდინარე, არ არის გამორიცხული პროვოკაციები რუსი სამშვიდობოების პასუხისმგებლობის ზონაში განწირული "არცახელი" სეპარატისტების გადარჩენის მცდელობებით. ეს შეიძლება საბოლოოდ კატასტროფად იქცეს მიმდინარე სამშვიდობო პროცესისთვის და გამოიწვიოს ახალი „დიდი ომი“ სამხრეთ კავკასიაში.

მაგრამ აქ ბევრი რამ იქნება დამოკიდებული იმაზე, თუ როგორი იქნება რუსეთის მდგომარეობა „უკრაინის ფრონტზე“, იქნება თუ არა შესაძლებელი მისი „გაყინვა“. კრემლი აშკარად ვერ გაუმკლავდება ფართომასშტაბიან ომს „ორ ფრონტზე“, როგორც არ უნდა სურდეს „არცახის“ სეპარატისტული პროექტის გადარჩენა.

გიორგი კვინიტაძე

წაკითხულია : 307