ანალიტიკა

აზერბაიჯანმა თავისი მიწები ევროკავშირის გარეშე დაიბრუნა, საქართველომ ევროკავშირის მხარდაჭერით შესაძლოა სამუდამოდ დაკარგოს მიწები
02.01.24 11:40

საქართველოს არაკეთილმოსურნეები, რომლებიც დასცინიან ქვეყნის დეკლარირებულ ევროპულ და ევროატლანტიკურ არჩევანს, ხშირად ამბობენ, რომ თუ საქართველოს ასე სურს სწრაფად აღმოჩნდეს ევროკავშირსა და ნატოში, ოფიციალურად უნდა თქვას უარი თავის ტერიტორიებზე - აფხაზეთსა და სამაჩაბლოზე. და, სამწუხაროდ, ბოლოდროინდელი ტენდენციები აჩვენებს, რომ ასეთი არაკეთილსინდისიერი ადამიანები სულ უფრო ზრდიან თავიანთ გავლენას საქართველოს არჩევანზე.

 

მოგეხსენებათ, საქართველომ და მანამდე მოლდოვამ და უკრაინამ ცოტა ხნის წინ მიიღეს „ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის“ ოფიციალური სტატუსი. ეს კი „პროევროპული“ საზოგადოებისა და პოლიტიკოსების ველური სიხარულის მიზეზად იქცა. რატომღაც არავის დაუსვამს კითხვა - თურქეთი 24 წელია ევროკავშირის წევრობის კანდიდატია და 1999 წლიდან ევროკავშირისკენ ერთი ნაბიჯიც არ გადაუდგამს, თუმცა ეკონომიკურად ბევრად განვითარებული და ნატოს წევრია. დიდმა ბრიტანეთმა უკვე მოასწრო ევროკავშირის დატოვება. 

 

სხვათა შორის, დიდი ბრიტანეთის ევროკავშირიდან გასვლის შემდეგ, ბრიუსელმა გააძლიერა შოტლანდიელი სეპარატისტების მხარდაჭერა, ისინი კი თავის მხრივ გვპირდებიან, რომ შოტლანდია იმ შემთხვევაში „დაბრუნდება“ ევროკავშირში, თუ დიდი ბრიტანეთი დატოვებს მას. ბრიუსელის მიერ ფარულად მხარდაჭერილი კატალონიელი სეპარატისტებიც აპირებენ „ევროკავშირის ნაწილად დარჩნენ“ ესპანეთის გამოყოფის შემთხვევაში. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ევროკავშირი სეპარატიზმის პრობლემას პრინციპულად ვერ წყვეტს, პირიქით -  ძაბავს მას.

 

გარდა ამისა, უკრაინის, მოლდოვასა და საქართველოსთვის ევროკავშირში გაწევრიანების ღირებულება შეიძლება იყოს საზიანო მათი ეროვნული ინტერესების თვალსაზრისით. ამ ქვეყნებმა შეიძლება სამუდამოდ დაკარგონ საერთაშორისოდ აღიარებული ტერიტორიები. ამ დასკვნის გამოტანა შეიძლება მოლდოვის პრეზიდენტ მაია სანდუსთან ბოლო ინტერვიუდან, სადაც მან განაცხადა, რომ მოლდოვა არ დაელოდება ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენას და ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ რეფერენდუმს დნესტრისპირეთის გარეშე ჩაატარებს.

 

მოლდოვის პრეზიდენტმა მაია სანდუმ Veridica-თან ინტერვიუში განაცხადა, რომ მისი ქვეყანა ევროკავშირს 2030 წლისთვის შეუერთდება. მას ასევე მიაჩნია, რომ სეპარატისტული დნესტრისპირეთის ტერიტორიაზე რეფერენდუმის ჩატარებას აზრი არ აქვს, რადგან რეგიონს ქვეყნის ოფიციალური ხელისუფლება არ აკონტროლებს. დნესტრის მარცხენა სანაპიროს მცხოვრებლებს ხმის მისაცემად მარჯვენა სანაპიროზე მიიწვევენ, თუმცა მაია სანდუს თქმით, აშკარაა, რომ ამ უფლებით ცოტანი ისარგებლებენ.

 

სანდუმ მანამდე აღიარა, რომ მოლდოვა შეუერთდება ევროკავშირს დნესტრისპირეთთან ერთად, თუმცა რეგიონი არ ექვემდებარება კიშინიოვს. თუმცა, თავად ევროკავშირი სკეპტიკურად უყურებს ამას: ევროკავშირის წარმომადგენელმა პიტერ სტანომ განაცხადა, რომ მოლდოვას შეუძლია კავშირში გაწევრიანება დნესტრისპირეთის არაღიარებული „რესპუბლიკის“ გარეშე.

 

ამგვარი მიდგომის საშიშროება იმაში მდგომარეობს, რომ ქვეყანა, რომელიც გაწევრიანდა ევროკავშირში ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენამდე, სინამდვილეში სამუდამოდ უარს ამბობს საკუთარ  ტერიტორიებზე. ხოლო სეპარატისტებს ნებისმიერ დროს შეუძლიათ განაცხადონ, რომ „ჩვენ არ მიგვიცია ხმა ევროკავშირისთვის და არ გვინდა ვიყოთ მის შემადგენლობაში“. როგორც ჩანს, ევროპელი ოფიციალური პირები მოლდოვას სთავაზობენ სწორედ ასეთ დე ფაქტო უარს დნესტრისპირეთზე.

 

ანალოგიური საფრთხის წინაშე დგას საქართველოც. მას ასევე შეიძლება მოსთხოვონ რეფერენდუმის ჩატარება ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ აფხაზეთისა და სამაჩაბლოს გარეშე. "პროევროპული" ოპოზიცია კი, უდავოა, დაჟინებით მოითხოვს ასეთ რეფერენდუმს. თუმცა ეს თითქმის შეუძლებელს გახდის ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენას.

 

ამ დროს კი, საქართველოს წინ უდევს მაგალითი იმისა, თუ როგორ უნდა აღადგინოს ტერიტორიული მთლიანობა ევროკავშირზე  დიდი იმედების დამყარების გარეშე. აზერბაიჯანმა ცოტა ხნის წინ სრულად აღადგინა ტერიტორიული მთლიანობა, დაიბრუნა ყარაბაღი და გაანადგურა სეპარატისტული „არცახის“ უკანასკნელი ნარჩენები.

 

ევროკავშირი არაფერში დახმარებია. პირიქით, ევროკავშირის ერთ-ერთი წამყვანი ქვეყანა, საფრანგეთი, კატეგორიულად ეწინააღმდეგებოდა ყარაბაღის დეოკუპაციას და მხარს უჭერდა როგორც აგრესორ ქვეყანას სომხეთს, ასევე „არცახელ“ სეპარატისტებს.

 

ცნობილმა ქართველმა პოლიტოლოგმა ლევან პერველმა რუს ჟურნალისტ მაქსიმ შევჩენკოსთან საუბარში პირდაპირ განაცხადა, რომ საქართველომ „ევროკავშირის წევრობის კანდიდატურა“ სწორედ აზერბაიჯანის ლიდერის ილჰამ ალიევისა და აზერბაიჯანის ყარაბაღში გამარჯვების წყალობით მიიღო. ამის შესახებ მე-40 წუთიდან:

 

 

საინტერესოა, რომ ლევან პირველს მიაჩნია, რომ სწორედ ევროკავშირმა მოახდინა „ზეწოლა“  საქართველოს ხელისუფლებაზე, რათა სომხეთისთვის მის ტერიტორიაზე ფრანგული „ბასტიონის“ ჯავშანტექნიკა დაუშვას. თუ ეს ასეა, მაშინ ევროკავშირისგან საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენის კუთხით კარგი არაფერია მოსალოდნელი. საფრანგეთი ხომ სომხეთს იარაღს აწვდის სრულიად ფარული მიზნით - კვლავ დაარღვიოს აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობა, აღადგინოს „არცახის“ სეპარატისტული პროექტი და განაგრძოს საზღვრების გადაკეთება სამხრეთ კავკასიაში.

 

სხვათა შორის, იტყვიან, რომ საფრანგეთისა და ევროკავშირის საყვარელმა სომხეთმა „არცახელი“ სეპარატისტების მეშვეობით მხარი დაუჭირა სოხუმსა და ცხინვალში სეპარატისტებს, სცნო მათი „დამოუკიდებლობა“. გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე სომხეთი რეგულარულად აძლევდა კენჭს ქართველი დევნილების აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში დაბრუნების წინააღმდეგ ყოველწლიურად. აზერბაიჯანი ყოველთვის თანმიმდევრულად უჭერდა და ეხლაც მხარს უჭერს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენას და ეხმარება ჩვენს ქვეყანას გაუმკლავდეს სეპარატიზმის გამოწვევებს.

 

 

გიორგი კვინიტაძე

წაკითხულია : 748